(1955) Martin Luther King Jr., “The Montgomery Bus Boycott”

De Montgomery Bus Boycott toespraak die hieronder wordt afgedrukt is een van de eerste grote toespraken van Dr. Martin Luther King. Dr. King sprak tot bijna 5.000 mensen in de Holt Street Baptist Church in Montgomery op 5 december 1955, slechts vier dagen nadat mevrouw Rosa Parks was gearresteerd omdat zij had geweigerd haar zitplaats op een stadsbus in Montgomery af te staan. Die arrestatie leidde tot de eerste grote burgerrechtencampagne in het diepe zuiden in een halve eeuw. In deze toespraak dringt King er bij het publiek, dat zojuist heeft gestemd voor een boycot van de bussen, op aan die campagne voort te zetten totdat zij hun doel hebben bereikt, namelijk een einde te maken aan de vernedering en intimidatie van zwarte burgers daar en elders in Montgomery of, om zijn woorden te gebruiken, “…om gerechtigheid te verkrijgen in de bussen in de stad.”

MIJN VRIENDEN, we zijn zeker erg blij om ieder van jullie hier vanavond te zien. We zijn hier vanavond voor serieuze zaken. We zijn hier in algemene zin omdat we in de eerste plaats Amerikaanse burgers zijn en we zijn vastbesloten ons burgerschap in de volle betekenis van het woord toe te passen. Wij zijn hier ook vanwege onze liefde voor de democratie, vanwege onze diepgewortelde overtuiging dat democratie van dun papier tot dikke daden de beste regeringsvorm op aarde is.

Maar wij zijn hier ook in specifieke zin, vanwege de bussituatie in Montgomery. We zijn hier omdat we vastbesloten zijn de situatie recht te zetten. Deze situatie is helemaal niet nieuw. Het probleem bestaat al eindeloze jaren. Al vele jaren worden negers in Montgomery en zoveel andere gebieden geteisterd door de verlammende angst voor de bussen in onze gemeenschap. Bij zovele gelegenheden zijn negers geïntimideerd en vernederd en onder de indruk gebracht – onderdrukt – alleen al vanwege het feit dat zij negers waren. Ik heb vanavond geen tijd om in te gaan op de geschiedenis van deze talrijke gevallen. Velen van hen zijn nu verloren gegaan in de dikke mist van de vergetelheid, maar ten minste één staat nu voor ons met verblindende afmetingen. Laatst nog, afgelopen donderdag om precies te zijn, werd een van de beste burgers van Montgomery, niet een van de beste negerburgers, maar een van de beste burgers van Montgomery, uit een bus gehaald en naar de gevangenis gebracht, omdat ze weigerde op te staan om haar zitplaats af te staan aan een blanke. De pers wil ons doen geloven dat zij weigerde een gereserveerd gedeelte voor negers te verlaten, maar ik wil dat u vanavond weet dat er geen gereserveerd gedeelte is. De wet is nooit verduidelijkt op dat punt. Ik denk dat ik met juridische autoriteit spreek – niet dat ik juridische autoriteit heb, maar ik denk dat ik spreek met juridische autoriteit achter me – dat de wet, de verordening, de stadsverordening nooit helemaal is opgehelderd.

Mrs. Rosa Parks is een fijn mens. En, omdat het moest gebeuren, ben ik blij dat het gebeurde met een persoon als Mrs. Parks, want niemand kan twijfelen aan de grenzeloze reikwijdte van haar integriteit. Niemand kan twijfelen aan de hoogte van haar karakter, niemand kan twijfelen aan de diepte van haar christelijke toewijding en toewijding aan de leer van Jezus. En ik ben blij omdat het moest gebeuren, het gebeurde met een persoon die niemand een storende factor in de gemeenschap kan noemen. Mrs. Parks is een fijn christelijk persoon, bescheiden, en toch zit er integriteit en karakter in. En alleen omdat ze weigerde op te staan, werd ze gearresteerd.

En weet u, mijn vrienden, er komt een tijd dat mensen er moe van worden om vertrapt te worden door de ijzeren voeten van onderdrukking. Er komt een tijd, mijn vrienden, dat mensen er moe van worden om over de afgrond van vernedering te worden gestort, waar ze de kilte van de zeurende wanhoop ervaren. Er komt een tijd dat mensen er moe van worden om uit het glinsterende zonlicht van juli te worden geduwd en te midden van de doordringende kilte van een alpine november te blijven staan. Er komt een tijd.

We zijn hier, we zijn hier vanavond omdat we nu moe zijn. En ik wil zeggen dat we hier niet zijn om geweld te bepleiten. Dat hebben we nooit gedaan. Ik wil dat in heel Montgomery en in de hele natie bekend is dat wij christenen zijn. Wij geloven in het Christelijke geloof. Wij geloven in de leer van Jezus. Het enige wapen dat we vanavond in handen hebben is het wapen van protest. Dat is alles.

En zeker, zeker, dit is de glorie van Amerika, met al zijn gebreken. Dit is de glorie van onze democratie. Als we opgesloten zaten achter de ijzeren gordijnen van een communistische natie, konden we dit niet doen. Als we in de kerker van een totalitair regime werden gedropt, konden we dit niet doen. Maar de grote glorie van de Amerikaanse democratie is het recht om te protesteren voor recht. Mijn vrienden, laat niemand ons het gevoel geven dat we in onze acties te vergelijken zijn met de Ku Klux Klan of met de White Citizens Council. Er zullen geen kruizen worden verbrand bij bushaltes in Montgomery. Er zullen geen blanken uit hun huizen worden gehaald en naar een afgelegen weg worden gebracht en gelyncht omdat ze niet meewerkten. Er zal niemand zijn, onder ons, die zal opstaan en de grondwet van deze natie tarten. We zijn hier alleen bijeengekomen omdat we het recht willen zien bestaan. Mijn vrienden, ik wil dat het bekend wordt dat we met grimmige en stoutmoedige vastberadenheid zullen werken om recht te krijgen op de bussen in deze stad.

En we hebben het niet verkeerd, we hebben het niet verkeerd in wat we doen. Als wij het mis hebben, heeft het Hooggerechtshof van deze natie het mis. Als wij het mis hebben, heeft de grondwet van de Verenigde Staten het mis. Als wij het mis hebben, heeft God het mis. Als wij het mis hebben, was Jezus van Nazareth slechts een utopische dromer die nooit op aarde is gekomen. Als wij ons vergissen, is gerechtigheid een leugen. Liefde heeft geen betekenis. En wij zijn vastbesloten hier in Montgomery te werken en te strijden tot gerechtigheid stroomt als water, en gerechtigheid als een machtige stroom.

Ik wil zeggen dat wij in al onze acties moeten samenblijven. Eenheid is de grote noodzaak van het uur, en als we verenigd zijn kunnen we veel van de dingen krijgen die we niet alleen verlangen, maar die we terecht verdienen. En laat niemand je bang maken. We zijn niet bang voor wat we doen, want we doen het binnen de wet. Er is in onze Amerikaanse democratie nooit een moment dat we moeten denken dat we het mis hebben als we protesteren. Wij behouden ons dat recht voor. Toen overal in dit land de arbeiders inzagen dat zij door de kapitalistische macht met voeten zouden worden getreden, was er niets mis mee dat zij zich verenigden en zich organiseerden en protesteerden voor hun rechten. Wij, de onterfden van dit land, wij die zo lang onderdrukt zijn geweest, zijn het beu de lange nacht van gevangenschap door te komen. En nu reiken wij uit naar de dageraad van vrijheid, gerechtigheid en gelijkheid. Mag ik u zeggen, vrienden, nu ik afsluit, en om u een idee te geven waarom wij hier bijeen zijn, dat wij – en ik wil dit benadrukken – bij alles wat wij doen, bij al onze beraadslagingen hier vanavond en de hele week en terwijl – wat wij ook doen, God op de voorgrond moeten houden. Laten we christelijk zijn in al onze handelingen. Maar ik wil u vanavond zeggen dat het voor ons niet genoeg is om over liefde te praten, liefde is een van de scharnierpunten van het christelijke gezicht, het geloof. Er is een andere kant die rechtvaardigheid heet. En gerechtigheid is eigenlijk liefde in berekening. Gerechtigheid is liefde die corrigeert wat tegen de liefde in opstand komt.

De Almachtige God zelf is niet de enige, niet de, niet de God die alleen maar via Hosea staat te zeggen: “Ik heb je lief, Israël.” Hij is ook de God die opstaat voor de naties en zegt: “Wees stil en weet dat ik God ben, dat als je mij niet gehoorzaamt ik de ruggengraat van je macht zal breken en je uit de baan van je internationale en nationale relaties zal slaan.” Naast liefde staat altijd gerechtigheid, en wij gebruiken alleen de instrumenten van gerechtigheid. We gebruiken niet alleen de instrumenten van overreding, maar we zijn tot het inzicht gekomen dat we de instrumenten van dwang moeten gebruiken. Dit is niet alleen een proces van opvoeding, maar het is ook een proces van wetgeving.

Zoals we hier vanavond staan en zitten en ons voorbereiden op wat ons te wachten staat, laten we dan naar buiten gaan met een grimmige en stoutmoedige vastberadenheid dat we bij elkaar zullen blijven. We gaan samenwerken. Hier in Montgomery zal iemand in de toekomst, wanneer de geschiedenisboeken worden geschreven, moeten zeggen: “Er leefde een ras van mensen, een zwart volk, ‘wollige lokken en zwarte teint’, een volk dat de morele moed had om voor zijn rechten op te komen. En daardoor hebben ze een nieuwe betekenis gegeven aan de geschiedenis en de beschaving.” En dat gaan we doen. God geve dat we het zullen doen voor het te laat is. Als we verder gaan met ons programma, laten we dan aan deze dingen denken.

Maar voor ik vertrek, wil ik nog dit zeggen. Ik wil u dringend verzoeken. U hebt gestemd, en u hebt het met veel enthousiasme gedaan, en ik wil mijn waardering uitspreken voor u, namens iedereen hier. Laten we nu gaan om samen te blijven en bij deze zaak blijven tot het einde. Nu betekent het opofferen, ja, het betekent op sommige punten opofferen. Maar er zijn dingen die we moeten leren om voor op te offeren. En we moeten tot het punt komen dat we vastbesloten zijn een heleboel dingen die we in het verleden hebben aanvaard, niet te aanvaarden.

Dus ik dring er nu bij u op aan. We hebben de faciliteiten voor u om naar uw werk te komen, en we stellen, we hebben de taxi’s daar tot uw dienst. Auto’s zullen tot uw dienst staan, en wees niet bang om de benzine op te gebruiken. Als je het hebt, als je het geluk hebt om een beetje geld te hebben, gebruik het voor een goed doel. Nu gaat mijn auto erin, hij heeft erin gezeten, en ik ben niet bezorgd over hoeveel benzine ik ga verbruiken. Ik wil dit ding zien werken. En we zullen niet tevreden zijn tot de onderdrukking uit Montgomery is weggevaagd, en echt uit Amerika. We zullen niet tevreden zijn tot dat gebeurd is. We dringen alleen maar aan op de waardigheid en de waarde van elke menselijke persoonlijkheid. En ik sta hier niet, ik pleit niet voor een egoïstische persoon. Ik heb nog nooit in een bus in Montgomery gezeten. Maar ik zou minder dan een christen zijn als ik achterover ging staan en zei, omdat ik niet met de bus ga, dat ik niet met een bus hoef te gaan, dat het mij niet aangaat. Ik zal niet tevreden zijn. Ik hoor een stem zeggen: “Als je het doet voor de minsten onder hen, mijn broeder, doe je het voor mij.”

En ik zal niet rusten; ik zal intimidatie onder ogen zien, en al het andere, samen met deze andere stoere strijders voor democratie en voor burgerschap. We vinden het niet erg, zolang er maar gerechtigheid uit komt. En ik ben nu tot het inzicht gekomen dat, terwijl wij voor onze rechten strijden, sommigen van hen misschien zullen moeten sterven. Maar iemand zei, als een man niet iets heeft waar hij voor wil sterven, is hij niet geschikt om te leven.