De wereldwijde ziektelast van verhoogde bloeddruk (BP) is onthutsend, verantwoordelijk voor 14% van de sterfgevallen wereldwijd (7,6 miljoen), en een geschatte 10% van de wereldwijde uitgaven voor gezondheidszorg. Ondanks de ruime beschikbaarheid van klinisch effectieve antihypertensiva, zijn de controlepercentages voor hypertensie wereldwijd slecht, variërend van 50% in de VS tot zo laag als 20% in Europese en Aziatische landen.
De exacte pathofysiologie van hypertensie blijft onduidelijk en in de meerderheid van de gevallen is geen enkele oorzaak aan te wijzen. Nieuw onderzoek naar de invloed van veel voorkomende genetische varianten op de bloeddruk heeft echter een beter inzicht verschaft in de biologische processen die ten grondslag liggen aan de bloeddrukbeheersing. Eén zo’n variant is het 677C→T polymorfisme in het gen dat codeert voor het foliumzuurmetaboliserende enzym methyleentetrahydrofolaatreductase (MTHFR). De frequentie van deze enzymvariant wordt wereldwijd op 10% gerapporteerd, maar varieert tussen 2-32%.
MTHFR treedt op als methyldonor bij de reductie van 5,10-methyleentetrahydrofolaat tot 5-methyltetrahydrofolaat, een essentiële stap in het homocysteïnemetabolisme. Het 677C→T polymorfisme produceert een enzymvariant met verminderde activiteit, wat leidt tot een verstoord folaatmetabolisme en een hoger homocysteïnegehalte in vivo, een effect dat bijzonder uitgesproken blijkt te zijn bij personen met een lage folaatstatus. Meta-analyses hebben homozygositeit voor het polymorfisme (TT genotype) in verband gebracht met een significant hoger risico van zowel hypertensie als hart- en vaatziekten (CVD).
De B-vitamine riboflavine, in zijn co-enzymatische vorm FAD (flavin adenine dinucleotide) is nodig als cofactor voor het MTHFR-enzym. De verminderde enzymactiviteit bij personen met het TT-genotype is het gevolg van de verhoogde neiging van het enzym om zich los te maken van zijn FAD-cofactor. Suppletie met riboflavine lijkt echter het enzym van de variant in vivo te stabiliseren, waarbij het effect het grootst is bij mensen met de laagste baseline riboflavine status. Daarnaast meldden Horigan et al. (2010) dat de verhoogde bloeddruk die werd waargenomen bij hoog-risico CVD-patiënten met het TT-genotype (in vergelijking met patiënten zonder het polymorfisme) in hoge mate reageerde op lage doses riboflavine (1,6mg/d gedurende 16 weken). Een cross-over, 4 jaar follow-up studie, bevestigde hoe het stabiliseren van het gebrekkige MTHFR enzym door riboflavine suppletie resulteerde in significante verlaging van de bloeddruk bij hoog-risico CVD patiënten met het TT genotype.
Observatiestudies hebben een significant verband aangetoond tussen homocysteïne concentraties en bloeddruk; echter talrijke secundaire preventietrajecten gericht op het verlagen van het risico van terugkerende CVD events toonden weinig of geen bloeddrukverlagende respons op B-vitamine interventie, ondanks de duidelijke verlaging van de homocysteïne concentraties. Geen van deze of enig ander onderzoek heeft echter de bloeddrukverlagende reactie op foliumzuur specifiek onderzocht bij personen met het TT genotype. Het is mogelijk dat suppletie met foliumzuur aanzienlijke voordelen heeft voor de bloeddruk en bovendien zou de combinatie van foliumzuur en riboflavine inderdaad kunnen bijdragen aan extra bloeddrukverlagende effecten in deze genetisch voorbeschikte groep van personen met hypertensie. Tot op heden hebben de studies in dit centrum zich voornamelijk toegespitst op de bloeddruk op kantoor; de laatste jaren zijn echter de centrale bloeddruk en andere markers van de vasculaire gezondheid naar voren gekomen als belangrijke prognostische indicatoren voor het toekomstige risico van CVD. Het effect van deze gen-voedingsstof interactie met betrekking tot deze nieuwe maatstaven is onbekend. Indien aangetoond, zouden dergelijke bevindingen belangrijke voordelen voor de volksgezondheid kunnen hebben bij de primaire en secundaire preventie van CVD bij genetisch risicogroepen met hypertensie, zowel in Noord-Ierland als wereldwijd.
