In 1994 maakte het nieuwe televisiedrama ‘ER’ het hoofd van de spoedeisende hulp van het oude Cook County Hospital zo woedend dat hij een aanklacht wegens laster wilde indienen. Kan niet, informeerden ziekenhuisadvocaten Dr. Robert Simon: De voorstelling van de show over het fictieve “Cook County General Hospital” was misschien bizar – in zijn brieven aan NBC en de producenten van de show, foeterde Simon over “grove onnauwkeurigheden” – maar het echte ziekenhuis in Chicago had geen juridische verhaalsmogelijkheden.
Vijftien jaar later, nu NBC zich opmaakt om de slotaflevering van de show donderdagavond uit te zenden, is Simon een veranderd waarnemer, met een waarderende mening. Hij zal misschien zelfs het laatste programma van begin tot eind bekijken — iets wat hij nog nooit heeft gedaan.
* * *
De protesten van het Cook County Hospital hebben de makers van “ER” er uiteindelijk toe gebracht de naam van hun TV-ziekenhuis in te korten tot wat het nu nog is: “County General.” Maar door zich verre te houden van het echte ziekenhuis in Chicago’s Near West Side, misten de schrijvers van “ER” zijn vreemdere momenten dan fictie.
In de maanden voordat de show voor het eerst werd uitgezonden, hadden de chirurgen in de echte Trauma Unit hun loopschoenen gedumpt voor heldere, klompen gemaakt van rubber – om opgedroogd bloed beter af te kunnen wassen.
De show pikte ook de echte spanningen niet op toen rivaliserende gangbangers een wachtkamer deelden na een vuurgevecht. En een bijkomend probleem: beveiligers van het Cook County Hospital hadden bendeleden uit de trappenhuizen geweerd om te voorkomen dat ze de lichamen van hun moordslachtoffers zouden ophalen voor de ultieme verminking: ontleding.
De vroege “ER” miste ook de helft van de redenen waarom medewerkers van het Cook County Hospital zich ontdeden van de kleren van ernstig gewonde patiënten. “Officieel kleden we mensen uit om naar hun wonden te kijken,” vertrouwde hoofdverpleegster Lola Whalen ons destijds toe. “Onofficieel doen we het om hun wapens te ontdoen.” En wie zou, zonder het ware verhaal te horen van iemand bij Cook County, kunnen weten over de nutteloosheid die artsen ondervonden bij de man die dodelijk in het hoofd werd geschoten door zijn broer in een gevecht over … een kanaalwisselaar?
Al vroeg klaagden veel artsen bij Cook County en andere drukke ziekenhuizen over de nonchalante benadering van geneeskunde in de show – met name het gebrek aan toezicht op de spoedeisende hulp. En de personages gingen zo onzorgvuldig met bloed om dat infectiecontrole-instructeurs van de University of Chicago Hospitals afleveringen van “ER” opnamen om medisch personeel te laten zien wat ze niet moesten doen.
Maar dat was toen. Nu de serie is afgelopen, hoeven we niet te ver te gaan om te zeggen dat de medische soap “ER” misschien wel enkele levens heeft gered. Op een dag, heel misschien het jouwe.
* * *
Emergency geneeskunde ontwikkelde zich als een soort bastaard vakgebied; artsen van vele specialiteiten rouleerden meestal door de eerste hulp kamers of reageerden op individuele gevallen als ze kwamen crashen door de deuren. Pas in 1979 werd spoedeisende geneeskunde formeel erkend als een specialisme door de American Board of Medical Specialties.
“ER” verheerlijkte spoedeisende geneeskunde als geen show daarvoor – zelfs niet “St. Elsewhere”, het programma dat veel artsen nog steeds prijzen voor zijn realistische weergave van de stedelijke geneeskunde. Sommige van de effecten van die glamour zijn onmiskenbaar: Geen enkel medisch specialisme kan aanspraak maken op George Clooney, zelfs niet in een tv-drama, zonder dat het aanzien ervan toeneemt en de kwaliteit van de kandidaten voor een assistentschap verbetert. Dat zal een blijvende nalatenschap van “ER” zijn: Het programma heeft het respect van het publiek voor spoedeisende geneeskunde en de mensen die het beoefenen vergroot.
Zelfs Dr. Robert Simon is vrijwilliger bij dat oordeel. Het 15 jaar lang gegijzeld houden van TV-publiek in een nagebootste eerste hulp kamer, zegt hij, “heeft een positieve indruk van ons beroep gecreëerd. Het heeft mensen het medeleven getoond met patiënten in echte noodsituaties.”
Niemand van ons streeft ernaar een van die patiënten te zijn. Zullen we op een dag overgeleverd zijn aan de genade van een bijzonder kundige ER-dokter die in die specialiteit geïnteresseerd is geraakt door naar “ER” te kijken? Zou kunnen.
De show, met zijn aandachtige nadruk op echte Chicago-taferelen en echt-genoeg Chicagoans, is goed geweest voor de stad. Als het ook goed is geweest voor sommige van de patiënten die volgende week of volgend jaar op Amerikaanse spoedeisende hulp terechtkomen – al was het maar omdat de omgeving vertrouwd zal overkomen – dan is dat des te beter.
Wat betreft de oogstreling, de overdrijving en de oneerbiedigheid – zelfs Dr. Simon is erin geslaagd om daar voorbij te gaan. Doc, breng jij de popcorn donderdagavond.
