Wat zijn de meest voorkomende dwangmatige stoornissen bij katten?
Bij katten kunnen overmatig zuigen en kauwen, jagen en springen naar een ongeziene prooi, rennen en achtervolgen, pootschudden, bevriezen, overmatig vocaliseren, zelfgerichte agressie zoals het achternazitten van de staart of het kauwen op de poten, overbeharing of kaalscheren van de haren en mogelijk hyperesthesie bij katten allemaal uitingen van conflicten zijn, en na verloop van tijd dwangstoornissen worden. Er kan een genetische predispositie zijn voor dwangmatig gedrag. Zo komt wolzuigen vaker voor bij Oosterse kattenrassen.
De diagnose begint met het uitsluiten of behandelen van mogelijke onderliggende medische oorzaken. Aangezien een verscheidenheid aan medische problemen, waaronder pijnlijke aandoeningen, neurologische ziekten en dermatologische aandoeningen veel van deze symptomen kunnen veroorzaken, kan een uitgebreid diagnostisch onderzoek nodig zijn om onderliggende medische problemen uit te sluiten. In gevallen waarin de kat zelfgericht of zelfverwondend gedrag vertoont, zoals staartverminking of psychogene alopecia (zie hieronder), kan een dermatologisch onderzoek diagnostische tests van het bloed en de huid omvatten, evenals misschien medicatie- of dieetproeven om voedselallergieën, parasieten, jeuk of pijn uit te sluiten. Als het probleem wordt gediagnosticeerd als een dwangstoornis, kunnen medicijnen die de heropname van serotonine remmen effectief zijn om sommige verschijnselen te verminderen of onder controle te krijgen; tegelijkertijd zijn waarschijnlijk ook gedragstherapie en omgevingsaanpassingen nodig. Deze omvatten (a) het verstrekken van een voorspelbare dagelijkse routine; (b) het verstrekken van een op beloning gebaseerde trainingsaanpak die gewenste reacties vormt en geen straf gebruikt; (c) het vermijden van het gebruik van beloningen, behalve wanneer gewenst gedrag wordt vertoond, zodat het huisdier leert welk gedrag beloningen verdient; (d) het verstrekken van een paar regelmatig geplande sociale interactiesessies (inclusief sociaal spel, oefening en training); en (e) tussen sociale interactiesessiesessies, het verstrekken van een rustgebied voor rust en ontspanning en stimulerend object-speelspeelgoed dat voedsel en texturen gebruikt om interesse te behouden.
Wat is psychogene alopecia bij katten?
Alopecia of haaruitval kan het gevolg zijn wanneer katten te veel kammen en vacht verwijderen. Overbeharing kan de vorm aannemen van overmatig likken of het uittrekken van plukjes haar. De diagnose van psychogene alopecia als dwangstoornis is voorbehouden aan die gevallen waarin geen onderliggend medisch probleem duidelijk is. De meeste katten met alopecia hebben een onderliggende huidaandoening zoals vlooien of andere uitwendige parasieten, overgevoeligheid voor vlooienbeten, inhalatie-allergieën, voedselallergieën, infecties of disfunctie van inwendige organen of het endocriene systeem. Een steroïdenproef en een 8 weken of langer durende voedselproef (met een nieuw antigeen of gehydrolyseerd eiwitdieet) kunnen vaak worden aanbevolen alvorens de diagnose als louter gedragsgebonden te beschouwen.
“De diagnose van psychogene alopecia als
compulsieve stoornis is voorbehouden aan die gevallen
waarin geen onderliggend medisch probleem duidelijk is.”
Katten zijn normaal gesproken kieskeurige verzorgers, en wel 30% tot 50% van de tijd dat ze wakker zijn wordt besteed aan het uitvoeren van een of andere vorm van verzorgingsgedrag. Net als bij andere dwangmatige stoornissen kan psychogene alopecia bij katten beginnen als een verdringingsgedrag dat voortkomt uit conflictsituaties, frustratie of angst, maar na verloop van tijd dwangmatig worden.
Het verhogen van interactief spel met de eigenaar (jachtspeeltjes, training) en het verhogen van stimulatie in de omgeving (speelcentra, kauwspeeltjes, speeltjes gevuld met voer of catnip, kattenvideo’s) moeten beide worden toegevoegd om de kat te helpen kalmeren, kalmeren en bezighouden. Om het speelgoed nieuw en verleidelijk te houden, moet het van dag tot dag gevarieerd worden en verwijderd worden als de kat klaar is met spelen. Speeltjes gevuld met voer en lekkers, en speeltjes waarmee geslagen of achterna gezeten kan worden, schijnen het meest aanlokkelijk te zijn. Daarnaast kunnen kartonnen dozen, papieren zakken en nieuwe klim- en zitplaatsen helpen om de stimulatie te verhogen wanneer de eigenaar niet beschikbaar is voor interactie. Wanneer de eigenaar thuis is, kan het aanbieden van sociaal spel met speelgoed dat kan worden geslagen of achterna gezeten, evenals enkele basis voedselbeloningstrainingen helpen om de kat bezig en gefocust te houden.
“Er mag nooit aandacht worden gegeven aan de
kat wanneer het dwangmatige gedrag wordt vertoond.”
Door meer regelmatige sessies van sociaal en objectspel toe te voegen, zou de kat meer ontspannen moeten zijn en minder geneigd om te kauwen of te veel te kauwen tussen de sessies door. Er mag nooit aandacht aan de kat worden gegeven wanneer het dwangmatige gedrag wordt vertoond. In feite kan onoplettendheid of een afschrikmiddel op afstand de beste manier zijn om ervoor te zorgen dat er geen beloningen worden gegeven. Apparaten op afstand, zoals een watergeweer, een bus perslucht, of een ultrasoon of hoorbaar alarm kunnen dienen om het ongewenste gedrag te onderbreken of af te schrikken zonder angst te veroorzaken bij de eigenaar. Zodra het ongewenste gedrag ophoudt, moet de eigenaar de kat onmiddellijk betrekken in een alternatief aanvaardbaar gedrag (bv. spelen, kauwspeeltjes). De eigenaar moet ook proberen om veranderingen in de omgeving of sociale veranderingen te identificeren die kunnen bijdragen aan de angst en het gedrag. Als een bron van stress of conflict kan worden geïdentificeerd (zoals in relaties met eigenaren of andere katten) dan kan een specifiek programma om deze problemen op te lossen nodig zijn. Als de overmatige vachtverzorging wordt veroorzaakt door conflicten of angst, kan behandeling met antihistaminica, anxiolytica, of Feliway® nuttig zijn, maar voor dwangmatige stoornissen zullen serotonine heropname remmers zoals clomipramine of fluoxetine waarschijnlijk nodig zijn. In sommige gevallen kan het nodig zijn de kat rust te gunnen, weg van andere dieren in huis, als conflicten tussen katten niet kunnen worden beheerst en daartoe bijdragen. Het is ook nuttig om te proberen om in het begin de grootte van de laesies of haaruitval en de tijd besteed aan overgrooming te meten; naarmate de behandeling vordert, vergelijkt u recente schattingen met eerdere om het succes van de behandeling te beoordelen.
Wat is feline hyperesthesie?
Feline hyperesthesie is een slecht begrepen aandoening die ook wel wordt aangeduid als rimpelend huidsyndroom, rollend huidsyndroom, of twitchy skin syndrome. Het kan een dwangstoornis zijn, maar het is ook mogelijk dat er een onderliggende medische of neurologische oorzaak is, een gedragsmatige oorzaak of dat het probleem optreedt in situaties van hoge opwinding of angst. De normale reactie van veel katten op het krabben van hun rug kan bestaan uit het rimpelen van de huid, een gebogen rug en een wisselende mate van vocalisatie. Bij hyperesthesie kan de zieke kat een meer overdreven reactie vertonen op het aanraken, wrijven, of krabben van de rug. Dit gedrag kan dan een dwangmatige stoornis worden naarmate de frequentie toeneemt, de reactie intenser wordt en de verschijnselen beginnen op te treden met weinig of geen duidelijke prikkels. Naast het rollen van de huid, spierspasmen en vocalisatie, kan de kat verwijde pupillen hebben, en lijkt hij te schrikken, te hallucineren, en weg te rennen. Sommige katten poepen terwijl ze wegrennen. Er kan ook sprake zijn van borstelen of bijten in de flank, staart of rug, samen met de bovengenoemde gedragingen.
“Bij hyperesthesie kan de aangetaste kat
een meer overdreven reactie hebben op aanraken,
wrijven, of krabben van de rug.”
Behavioral management vereist de identificatie en controle van de soorten handelingen die leiden tot het gedrag. Het vermijden of minimaliseren van deze soorten handelingen, of desensibilisatie- en anticonditioneringstechnieken zodat de kat leert deze stimuli te “tolereren”, kunnen succesvol zijn bij het verminderen van de mate van opwinding van de kat. Medicijnen kunnen onder meer zijn tegen epileptische aanvallen, antidepressiva tegen dwangstoornissen, medicijnen tegen pijn, of angstremmers om conflicten en angst te verminderen.
Wat zijn staartjagen en staartverminking?
Sommige katten zullen hun staart najagen en zelfs venijnig aanvallen. Dit kan ontstaan als een vorm van spel, vooral als er een gebrek is aan voldoende routine en stimulatie, en kan door de gevolgen escaleren tot een ernstiger probleem.
Situaties van conflict en angst waarin de kat zeer opgewonden raakt, kunnen leiden tot verdringingsgedragingen zoals staart najagen of overbeharing. Pogingen van de eigenaar om het gedrag te stoppen kunnen de angst en het conflict vergroten en het probleem verergeren. Ongeacht de oorzaak, als de kat erin slaagt zijn eigen staart te vangen en te bijten, kan het probleem zich ontwikkelen tot meer ernstige schade en verminking. De pijnlijke en geïnfecteerde staart moet misschien worden geamputeerd, maar dit pakt op geen enkele manier de onderliggende motivatie voor het gedrag aan.
“Situaties van conflict en angst waarin de kat
sterk opgewonden raakt, kunnen leiden tot verdringingsgedrag
zoals achter de staart aanzitten of overgrooming.”
Naast medische behandeling om de infectie en de pijn te bestrijden, en hulpmiddelen om verdere schade te voorkomen (bv, E-kraag, verband) zijn waarschijnlijk gedragstherapie en gedragsmedicijnen voor dwangstoornissen nodig. In het bijzonder moeten de specifieke stimuli die het achtervolgen van de staart voorafgaan of uitlokken, worden geïdentificeerd, zodat deze conflictsituaties kunnen worden opgespoord en ofwel voorkomen ofwel opgelost. Het normaliseren van routines, en het bieden van dagelijkse interacties en aandacht zijn nuttig bij de behandeling van staart achtervolging.
