Honden zijn bijzonder. Elke hondenbezitter weet dat. En de meeste hondeneigenaren hebben het gevoel dat hun hond elk woord dat ze zeggen en elke beweging die ze maken begrijpt. Onderzoek van de afgelopen twee decennia heeft aangetoond dat honden menselijke communicatie echt kunnen begrijpen op een manier die geen enkele andere diersoort kan. Maar een nieuwe studie bevestigt dat als u uw nieuwe puppy wilt trainen, u op een bepaalde manier tegen hem moet praten om de kans te maximaliseren dat hij volgt wat u zegt.
Er is al vrij veel onderzoeksbewijs waaruit blijkt dat de manier waarop we met honden communiceren anders is dan de manier waarop we met andere mensen communiceren. Als we met honden praten, gebruiken we wat wordt genoemd “hondgerichte spraak”. Dit betekent dat we de structuur van onze zinnen veranderen, ze inkorten en vereenvoudigen. We hebben ook de neiging om te spreken met een hogere toonhoogte in onze stem. We doen dit ook als we niet zeker zijn dat we begrepen worden of als we tegen zeer jonge kinderen praten.
Een nieuwe studie heeft aangetoond dat we een nog hogere toonhoogte gebruiken als we tegen puppies praten, en dat deze tactiek de dieren echt helpt om beter op te letten. Het onderzoek, gepubliceerd in het tijdschrift Proceedings of the Royal Society B, toonde aan dat praten tegen puppy’s met behulp van hondgerichte spraak hen doet reageren en meer aandacht besteden aan hun menselijke instructeur dan gewone spraak.
Om dit te testen, gebruikten de onderzoekers zogenaamde “play back” experimenten. Ze maakten opnames van mensen die de zin “Hallo! Hallo schatje! Wie is een brave jongen? Kom hier! Brave jongen! Ja! Kom hier schatje! Wat een brave jongen!”. Telkens werd de spreker gevraagd te kijken naar foto’s van ofwel puppies, volwassen honden, oude honden of naar geen foto’s. Analyse van de opnames toonde aan dat de vrijwilligers wel degelijk veranderden in hun manier van spreken tegen honden van verschillende leeftijden.
De onderzoekers speelden de opnames vervolgens af naar verschillende puppy’s en volwassen honden en registreerden het gedrag van de dieren in reactie daarop. Ze vonden dat de puppy’s sterker reageerden op de opnames die werden gemaakt terwijl de sprekers naar foto’s van honden keken (de hondgerichte spraak).
De studie vond niet dat hetzelfde effect gold voor volwassen honden. Maar andere studies die de reacties van honden op de menselijke stem in live interacties registreerden, waaronder werk dat ik heb gedaan, hebben gesuggereerd dat hondgerichte spraak nuttig kan zijn voor communicatie met honden van elke leeftijd.
Naar aanleiding van het punt
Het is ook bewezen (en de meeste hondeneigenaren zullen u dat vertellen) dat we met honden kunnen communiceren door middel van fysieke gebaren. Vanaf de puppyleeftijd reageren honden op menselijke gebaren, zoals wijzen, op manieren die andere diersoorten niet kunnen. De test is heel eenvoudig. Zet twee identieke bekers met kleine stukjes voedsel voor uw hond, zorg ervoor dat hij het voedsel niet kan zien en geen informatie heeft over de inhoud van de bekers. Wijs nu naar een van de twee bekers terwijl u oogcontact maakt met uw hond. Uw hond zal uw gebaar volgen naar de beker die u aanwees en de beker verkennen, in de verwachting er iets onder te vinden.
Dit komt omdat uw hond begrijpt dat uw actie een poging is om te communiceren. Dit is fascinerend omdat zelfs de naaste levende verwanten van de mens, chimpansees, niet schijnen te begrijpen dat mensen in deze situatie bedoelingen communiceren. Ook wolven – de naaste levende verwanten van de hond – niet, zelfs niet als zij net als honden in een menselijke omgeving worden opgevoed.
Dit heeft geleid tot het idee dat de vaardigheden en gedragingen van honden op dit gebied in feite aanpassingen zijn aan de menselijke omgeving. Dat betekent dat het leven in nauw contact met de mens gedurende meer dan 30.000 jaar ertoe heeft geleid dat honden communicatievaardigheden hebben ontwikkeld die in feite gelijk zijn aan die van mensenkinderen.
Maar er zijn aanzienlijke verschillen in hoe honden onze communicatie begrijpen en hoe kinderen dat doen. De theorie is dat honden, in tegenstelling tot kinderen, menselijk wijzen opvatten als een soort mild commando, dat hen vertelt waar ze heen moeten gaan, in plaats van een manier om informatie over te dragen. Wanneer je daarentegen naar een kind wijst, zullen zij denken dat je hen over iets informeert.
Dit vermogen van honden om “ruimtelijke richtlijnen” te herkennen, zou de perfecte aanpassing zijn aan het leven met mensen. Honden zijn bijvoorbeeld duizenden jaren lang gebruikt als een soort “sociaal hulpmiddel” bij het hoeden en jagen, toen ze over een grote afstand moesten worden geleid door gebaren. Het meest recente onderzoek bevestigt het idee dat honden niet alleen een vermogen hebben ontwikkeld om gebaren te herkennen, maar ook een speciale gevoeligheid voor de menselijke stem, die hen helpt te herkennen wanneer ze moeten reageren op wat er wordt gezegd.
