Louis Jolliet (1645-1700) was een Canadees ontdekkingsreiziger, musicus, hydrograaf, bonthandelaar en leraar. Het beroemdste wapenfeit in de carrière van deze veelzijdige man was de verkenning van de Mississippi in 1673.
De exacte geboortedatum van Louis Jolliet is onbekend. Hij werd gedoopt op 21 sept. 1645 in de parochiekerk van Quebec. In 1656 trad hij toe tot het jezuïetencollege in Quebec City en begon er aan een klassieke studie die, naar men verwachtte, uiteindelijk zou leiden tot het priesterschap. In de zomer van 1662 trad hij in de minderbroedersorde. Tijdens deze vroege periode van zijn leven werd Jolliet een volleerd musicus, de eerste organist van de kathedraal van Quebec, waar hij vele jaren speelde.
Jolliet verloor blijkbaar zijn verlangen naar het leven van een religieus en trok zich terug uit het seminarie in 1667. Na een jaar in Frankrijk besloot Jolliet de bonthandel in te gaan, de magneet van de jeugd van Nieuw-Frankrijk, en begon zijn carrière in het westen. Twee jaar later gaf de Comte de Frontenac, de nieuwe gouverneur, Jolliet toestemming om de Mississippi te gaan verkennen.
De mysterieuze rivier was bij velen al goed, zij het onnauwkeurig, bekend door contacten met de Indianen. Men hoopte dat zij zou leiden naar de “Zuidelijke Zee” en de lang gezochte doorgang naar China. Jolliet’s precieze opdracht was te ontdekken in welke watermassa de Mississippi uitmondde. De regering steunde de onderneming niet. De onderneming zou, hopelijk, gefinancierd worden door een groep privé-personen die hun inkomsten uit de bonthandel zouden halen. Volgens zijn instructies ging Jolliet naar Michilimackinac om zijn krachten te bundelen met pater Jacques Marquette, die de opdracht had gekregen de expeditie te begeleiden. Een deel van de groep zou in deze nederzetting blijven om zich bezig te houden met de bonthandel.
Exploratie van de Mississippi
In mei 1673 begonnen Jolliet, Marquette, en vijf anderen aan hun grote avontuur. Zij volgden de Fox en Wisconsin rivieren naar de Mississippi. Tijdens de reis zuidwaarts langs de samenvloeiing van de Missouri en vervolgens de Ohio, verwonderden zij zich over de onbekende landschappen en de exotische vogels. De kleine groep stopte bij de Arkansas rivier en ging niet verder, afgeschrikt door hun achterdocht voor de Indianen en angst voor de Spanjaarden.
Het was echter duidelijk dat de rivier uitmondde in de Golf van Mexico en dat de legendarische route naar de “Zuidelijke Zee” niet de Mississippi was. De zware tocht stroomopwaarts werd zonder incidenten volbracht, en Jolliet bracht de winter van 1673/1674 door in Michilimackinac om zijn logboek en kaarten te voltooien. Hij vertrok in het voorjaar naar Quebec, maar zijn kano kapseisde toen hij bijna thuis was, en de kostbare kaart en het logboek gingen verloren (een duplicaat dat in Sainte-Marie was achtergelaten, werd door brand vernietigd).
Na zijn terugkeer uit het westen trouwde Jolliet in 1675 en hield hij zich bezig met handel en bonthandel langs de noordoever van de St. Lawrence Rivier. Vier jaar later ging hij op een andere missie, dit keer naar Hudson Bay. Hij raakte er vast van overtuigd dat als de Engelsen de onbetwiste controle over de baai zouden behouden, zij spoedig de hele bonthandel van Canada zouden domineren. Jolliet verwierf vervolgens het eiland Anticosti in de Golf van St. Lawrence en werd gedurende enkele jaren een welvarend koopman.
Jolliet’s laatste belangrijke expeditie werd ondernomen in 1694, toen hij de kust van Labrador ver naar het noorden in kaart bracht, maar teleurgesteld terugkeerde over de magere vooruitzichten voor handel in het gebied. Op 49-jarige leeftijd, na nog een reis naar Frankrijk, begon Jolliet aan een nieuwe carrière als leraar aan het Jezuïetencollege. In 1697 werd hij benoemd tot hydrograaf en produceerde vele uitstekende navigatiekaarten van de St. Lawrence rivier en de Golf. Hij overleed ergens in de zomer van 1700.
Verder lezen
Alle studies over Jolliet zijn in het Frans. Het beste boek in het Engels is Jean Delanglez, Life and Voyages of Louis Jolliet, 1645-1700 (1948). □
