Geïnfractioneerde heparine (UFH) is een snelwerkende bloedverdunner die samenwerkt met antitrombine, een natuurlijk lichaamseigen eiwit, om de vorming van stolsels tegen te gaan. UFH bindt zich aan antitrombine en verbetert het vermogen ervan om twee van de krachtigste stollingsfactoren van het lichaam – factor Xa en factor IIa – te remmen, gewoonlijk binnen enkele minuten.
Zoals alle vormen van heparine, breekt UFH geen stolsels af, maar voorkomt het dat ze groeien en stopt het de vorming van nieuwe stolsels. Dit geeft het lichaam de tijd die nodig is om bestaande bloedstolsels geleidelijk op te lossen.
UFH wordt in het ziekenhuis toegediend via een intraveneuze (IV) katheter die in een armvene wordt ingebracht of als een subcutane injectie onder de huid. De initiële dosering wordt bepaald door het lichaamsgewicht. Als u IV UFH krijgt toegediend, kunt u frequente bloedcontroles verwachten – zelfs meerdere bloedtesten per dag – om de juiste dosering te garanderen, omdat de bloedspiegels van de medicatie periodiek kunnen veranderen.
Voordelen van UFH
- Komt snel in de bloedbaan en werkt snel om stolselvorming te voorkomen
- Wordt snel minder wanneer het infuus of de injecties worden gestopt
- Snel ongedaan gemaakt door protamine, een tegengif voor UFH, indien ernstige bijwerkingen optreden
- Niet duur in vergelijking met andere heparineformuleringen
Nadelen van UFH
- Veelvuldig bloedonderzoek nodig om juiste dosering te verzekeren
- Toediening via infuus vereist ziekenhuisopname, gewoonlijk gedurende 5-10 dagen na diagnose van bloedstolsel
- stolseldiagnose
Mogelijke bijwerkingen van UFH
- Onbeheerste bloedingen (ernstigste bijwerking)
- Injectieplaatsreacties zoals roodheid en irritatie
- Verlies van botsterkte
- Gestijging van leverenzymen
- Heparine geïnduceerde trombocytopenie (HIT)
UFH is de voorkeursbehandeling voor patiënten met een hoog risico op bloedingscomplicaties, vanwege zijn korte activiteit en omkeerbaarheid. Het is ook minder afhankelijk van de nieren voor uitscheiding dan andere heparines, zodat het de voorkeursbehandeling is voor patiënten met morbide obesitas, personen met aanzienlijk ondergewicht en alle andere patiënten met bekende of mogelijke nieraandoeningen.
Heparines zijn de voorkeursanticoagulantia voor zwangere vrouwen omdat ze de placenta niet passeren en dus veilig worden geacht voor de foetus. Laag Moleculair Gewicht Heparine (LMWH) is echter gewoonlijk de behandeling van keuze boven UFH in de verloskunde om een verscheidenheid van redenen.
In zeldzame gevallen kan UFH heparine-geïnduceerde trombocytopenie (HIT) veroorzaken. HIT wordt veroorzaakt door de vorming van antilichamen die bloedplaatjes activeren. Deze antilichamen ontwikkelen zich meestal pas als gedurende ten minste 5 dagen heparine is toegediend. HIT komt 10-maal vaker voor bij UFH dan bij LMWH. Deze antilichamen leiden tot een vermindering van het aantal bloedplaatjes en veroorzaken stolselvorming. HIT wordt soms ten onrechte “heparine-allergie” genoemd.
Voordat u begint met de behandeling met UFH, is het belangrijk om uw arts te laten weten of u aspirine, andere niet-steroïdale ontstekingsremmende geneesmiddelen (NSAID’s) – zoals ibuprofen of naprosyn – of clopidogrel gebruikt, omdat deze geneesmiddelen het risico op bloedingen in combinatie met heparine verhogen.
Er zijn geen voedselinteracties of dieetbeperkingen met UFH bekend. Calcium- en vitamine D-suppletie worden vaak voorgeschreven om botverlies te helpen voorkomen, vooral bij langdurig gebruik van UFH. Het is een goed idee om een identificatie te dragen of bij u te dragen waarop staat dat u UFH gebruikt in geval van een medisch noodgeval.
What’s Next:
- Lees meer over Laag Moleculair Gewicht Heparine (LMWH)
- Lees meer over zwangerschap, bevalling en het voorkomen van bloedstolsels
- Keer terug naar NBCA’s pagina over de behandeling van bloedstolsels voor meer informatie
