HonkbalEdit
De eerste gedocumenteerde honkbalwedstrijd ter wereld vond plaats in Beachville, Ontario op 4 juni 1838. Hoewel het meer geassocieerd wordt met de Verenigde Staten, bestaat honkbal in Canada al vanaf het allereerste begin. Het oudste nog functionerende honkbalpark ter wereld is Labatt Park in Londen, Ontario. Het is de thuisbasis van de London Majors van de semi-pro Intercounty Baseball League.
Op dit moment zijn de Toronto Blue Jays het enige Major League Baseball-team van Canada, opgericht in 1977. De Montreal Expos (het eerste MLB-team in Canada) speelden van 1969 tot 2004 in Montreal, toen ze verhuisden naar Washington, D.C. en de Washington Nationals werden. De Blue Jays waren het eerste niet-Amerikaanse team dat een World Series-wedstrijd organiseerde (in 1992) en het enige niet-Amerikaanse team dat de World Series won (back to back in 1992 en 1993). De Blue Jays hadden de hoogste bezoekersaantallen in de Major League Baseball eind jaren tachtig en begin jaren negentig. Professioneel honkbal heeft een lange geschiedenis in Canada, te beginnen met ploegen als de London Tecumsehs, Montreal Royals en Toronto Maple Leafs aan het eind van de 19e en het begin van de 20e eeuw. Alle drie werden opgenomen in de National Baseball Association’s top 100 minor league teams.
Een aantal Canadezen heeft in de major leagues gespeeld, en verscheidene hebben de hoogste onderscheidingen in het honkbal gewonnen. Ferguson Jenkins won de National League Cy Young Award in 1971 als beste werper in de competitie, en werd in 1991 als eerste Canadees opgenomen in de (Amerikaanse) Baseball Hall of Fame. Larry Walker, die in 2020 in de Hall of Fame zal worden opgenomen, was in 1997 MVP van de National League en was drie keer slagkampioen van de competitie. Sinds 2000 won Éric Gagné de National League Cy Young Award in 2003, Jason Bay was de eerste Canadees die werd uitgeroepen tot rookie van het jaar in 2004, en Justin Morneau (American League, 2006) en Joey Votto (National League, 2010) hebben MVP honneurs gewonnen.
De Canadese nationale honkbalploeg heeft deelgenomen aan alle edities van de World Baseball Classic. In de World Baseball Classic van 2006 wist de ploeg Team USA te verslaan in de eerste ronde, wat sommigen in Canada het “Miracle on Dirt” noemen (een woordspeling op de uitdrukking “Miracle on Ice” voor het Olympische Hockeyteam van de VS in 1980). De ploeg is echter nog niet verder gekomen dan de eerste ronde.
De enige Canadese ploeg in minor leagues die bij de MLB zijn aangesloten is de Vancouver Canadians van de Northwest League (Short-Season A). Er zijn een aantal onafhankelijke minor league teams, alsmede semi-professionele en collegiale honkbalteams in Canada (zie Lijst van honkbalteams in Canada). Grote prestaties in het Canadese honkbal worden erkend door de Canadian Baseball Hall of Fame.
BasketbalEdit
Basketbal heeft zeer sterke wortels in Canada. De uitvinder, James Naismith, was een Canadees; geboren in Almonte, Ontario, werkte hij als leraar lichamelijke opvoeding in Massachusetts toen hij het spel in 1891 bedacht. Maar liefst 10 van de spelers in die eerste wedstrijd waren Canadese studenten uit Quebec. Basketbal is een populaire sport in delen van Canada, vooral in Nova Scotia, het zuiden van Alberta, en meer recentelijk het zuiden van Ontario.
De populariteit van basketbal in Nova Scotia is op de middelbare school en college niveau. Nova Scotia is de thuisbasis van drie blijvend sterke college basketbalprogramma’s. Saint Mary’s University, Acadia University en St. Francis Xavier University hebben respectievelijk 22, 21 en 13 keer deelgenomen aan het U Sports kampioenschap voor mannen. Carleton University heeft het U Sports kampioenschap in de afgelopen jaren gedomineerd, en won 14 titels in 17 jaar van 2003 tot heden.
Vier in Canada geboren personen en één genaturaliseerde Canadees zijn opgenomen in de Naismith Memorial Basketball Hall of Fame-Naismith en lange tijd U.S. college coach en instructeur Pete Newell als contribuanten; Ernie Quigley, die meer dan 1.500 Amerikaanse college wedstrijden officieerde, als scheidsrechter; en Bob Houbregs, een superster aan de Universiteit van Washington in het begin van de jaren vijftig die doorging naar een carrière in de NBA. Newell wordt ook apart erkend door de Hall als de hoofdcoach van het USA Olympisch team van 1960, dat op overweldigende wijze een gouden medaille won en in 2010 als eenheid werd opgenomen. De meest recente Canadees die de Naismith Hall is Steve Nash, geboren in Zuid-Afrika maar opgegroeid vanaf de vroege jeugd in Victoria, British Columbia, een tweevoudig NBA MVP die in 2016 werd ingewijd.
De National Basketball Association (NBA) erkent zijn allereerste wedstrijd als een wedstrijd tussen de New York Knickerbockers en Toronto Huskies in Toronto’s Maple Leaf Gardens op 1 november 1946.De NBA breidde uit naar Canada in 1995 met de toevoeging van de Toronto Raptors en Vancouver Grizzlies. De Grizzlies verhuisden in 2001 naar Memphis, Tennessee, maar de Raptors trekken nog steeds een gezond publiek in de Scotiabank Arena. De Raptors wonnen hun eerste NBA-titel in 2019.
Een record van 16 Canadese spelers-14 geboren in het land en twee genaturaliseerd- stonden op NBA-roosters aan het begin van het seizoen 2019-20. Dit was ook een record voor het aantal spelers uit een enkel niet-Amerikaans land bij de start van een NBA-seizoen.
Canadees voetbalEdit
In Canada wordt de term “football” gebruikt om te verwijzen naar Canadees voetbal, een op gridiron gebaseerd spel dat nauw verwant is aan, maar verschilt van Amerikaans voetbal zoals dat in de Verenigde Staten wordt gespeeld. Het Canadese voetbal vindt zijn oorsprong in het Rugby-voetbal dat in het begin van de jaren 1860 werd gespeeld, maar na verloop van tijd ontwikkelde zich een unieke code die bekend staat als het Canadese voetbal. De eerste gedocumenteerde voetbalwedstrijd was een wedstrijd die op 9 november 1861 werd gespeeld in het University College, University of Toronto. Een van de deelnemers aan de wedstrijd waaraan studenten van de Universiteit van Toronto deelnamen was (Sir) William Mulock, de latere kanselier van de school. Kort daarna werd aan de universiteit een voetbalclub opgericht, hoewel de spelregels daarvan in dit stadium onduidelijk zijn. In 1864 bedachten F. Barlow Cumberland en Frederick A. Bethune aan het Trinity College in Toronto regels die gebaseerd waren op rugbyvoetbal.
Het moderne Canadese voetbal wordt echter algemeen beschouwd als zijnde ontstaan uit een rugbyspel dat in 1865 in Montreal werd gespeeld, toen Britse legerofficieren het opnamen tegen plaatselijke burgers. Het spel kreeg geleidelijk aanhang en in 1868 werd de Montreal Football Club opgericht, de eerste geregistreerde niet-universitaire voetbalclub in Canada. Dit “rugby-voetbal” werd al snel populair op de McGill Universiteit van Montreal. McGill daagde Harvard University uit voor een wedstrijd, in 1874. Het spel groeide vanaf dit punt afzonderlijk parallel in de VS en Canada.
Canadese voetbal wordt ook gespeeld op de middelbare school, junior, collegiaal, en semi-professioneel niveau: de Canadian Junior Football League en Quebec Junior Football League zijn voor spelers van 18-22 jaar, veel post-secundaire instellingen strijden om de Vanier Cup. De Vanier Cup is het kampioenschap voor U Sports football, de postsecundaire Canadese voetbalcompetitie. Daarnaast zijn seniorencompetities zoals de Alberta Football League de laatste jaren steeds populairder geworden. Grote prestaties in het Canadese voetbal worden erkend door de Canadian Football Hall of Fame; gevestigd op Tim Hortons Field in Hamilton, Ontario.
Zowel de Canadian Football League (CFL), de enige professionele voetbalcompetitie in Canada, als Football Canada, het bestuursorgaan voor de amateursport, vinden hun oorsprong in 1884 en de oprichting van de Canadese Rugby Football Union. De teams die momenteel actief zijn, zoals de Toronto Argonauts en de Hamilton Tiger-Cats, hebben een vergelijkbare lange levensduur. Het kampioenschap van de CFL, de Grey Cup, is het grootste sportevenement van het land en wordt door bijna een derde van de Canadese televisiehuishoudens bekeken. De negen CFL-teams zijn de BC Lions, Calgary Stampeders, Edmonton Eskimos, Saskatchewan Roughriders, Winnipeg Blue Bombers, Hamilton Tiger-Cats, Toronto Argonauts, Ottawa Redblacks, en Montreal Alouettes. Een tiende team, de Atlantic Schooners uit Halifax, is momenteel in een vergevorderd planningsstadium.
CurlingEdit
Curlingcompetities in Canada omvatten de Tim Hortons Brier (nationaal kampioenschap voor mannen) en Scotties Tournament of Hearts (nationaal kampioenschap voor vrouwen). De nationale kampioenen bij de mannen en vrouwen (en gemengde teams) gaan door naar de jaarlijkse internationale competities, waar Canadese teams van oudsher domineren (zelfs boven het land van oorsprong van curling, Schotland). De Continental Cup heeft een Canada vs. The World format. Professionele curlingcompetities omvatten de Grand Slam of Curling, onderdeel van de World Curling Tour. Curling Canada is het nationale bestuursorgaan van de sport; prestaties worden erkend door de Canadian Curling Hall of Fame.
Disc sportsEdit
In Canada begon de georganiseerde disc sport in de vroege jaren 1970, met promotionele inspanningen van Irwin Toy (Frisbee distributeur in Canada), de Canadese Open Frisbee Championships, Toronto (1972-85) en professionals die frisbee show tours gebruikten om op te treden op universiteiten, beurzen en sportevenementen. Disc sporten zoals freestyle, disc dog (met een menselijke handler die discs gooit voor een hond om te vangen), double disc court, guts, ultimate en disc golf werden de eerste evenementen van deze sport. Twee sporten, de teamsport van disc ultimate en disc golf zijn wereldwijd zeer populair en worden nu semi-professioneel gespeeld. De World Flying Disc Federation, Professional Disc Golf Association, en de Freestyle Players Association zijn de regels en sanctionerende organisaties voor flying disc sporten wereldwijd. Ultimate Canada is de regels en sanctionerende organisatie voor disc ultimate in Canada.
In 2013 presenteerde de Toronto Ultimate Club, als stichtende partner, Canada’s eerste semi-professionele Ultimate team, de Toronto Rush, aan de American Ultimate Disc League (AUDL). Ze gingen ongeslagen 18-0 en wonnen de AUDL kampioenschappen.In 2014 sloten de Montreal Royal en de Vancouver Riptide zich aan bij de AUDL. In 2015 werden de Ottawa Outlaws het vierde Canadese team dat deelnam aan de AUDL, van in totaal 26 teams.
In 2015 verleende het Internationaal Olympisch Comité (IOC) volledige erkenning aan de World Flying Disc Federation (WFDF) voor flying disc sporten, waaronder Ultimate.
Rugby leagueEdit
Rugby league verscheen voor het eerst in Canada in de 20e eeuw, hoewel de sport aan het eind van de jaren tachtig volledig uit het land was verdwenen. In de 21e eeuw is het spel echter weer populair geworden in Canada. Internationaal wordt Canada vertegenwoordigd door de Canadian Wolverines. Binnenlands beheert de Canada Rugby League (CRL) verschillende amateur- en semi-professionele clubcompetities.
Toronto Wolfpack, het eerste volledig professionele team van elke code van rugbyvoetbal in Canada, begon in 2017 te spelen in het overwegend Britse en Franse Rugby Football League-systeem. De nieuwe franchise begon in de 3e tier League 1, die een promotie- en degradatieroute biedt naar de Super League en won promotie naar de 2e tier Championship in zijn inaugurele seizoen. De Wolfpack bracht twee seizoenen door in de Championship voordat het promotie verdiende naar de Super League voor het seizoen 2020. De ploeg neemt ook deel aan de Challenge Cup. Hun thuisbasis is Lamport Stadium in Toronto.
Rugby unionEdit
Canada heeft ongeveer 13.000 senioren en twee keer zo veel jeugdspelers verspreid over het land. Velen van hen komen uit Canada’s rugbybolwerk British Columbia, maar ook Newfoundland en Ontario zijn sterk vertegenwoordigd. Het Canadees Rugby Kampioenschap is sinds 2009 de belangrijkste binnenlandse rugbycompetitie, met vier regionale Canadese teams. In 2009 gingen de beste twee teams door naar het Amerikaans Rugby Kampioenschap, waar ze het opnamen tegen de nationale A-teams van Argentinië en de Verenigde Staten. Van 2010 tot 2015 werd het land op het ARC vertegenwoordigd door één team, Canada A. Vanaf 2016 werd de competitie vernieuwd naar het voorbeeld van het Six Nations Championship van Europa en het Rugby Championship van het Zuidelijk Halfrond. Sinds die tijd heeft het Canadese senior nationale team deelgenomen aan de ARC naast senior nationale partijen van Brazilië, Chili, Uruguay en de VS, plus het A nationale team van Argentinië.
Het binnenlandse bestuursorgaan van de sport, Rugby Canada, heeft zijn vorige nationale competitie, de Rugby Canada Super League, geschrapt ten gunste van een nieuwe nationale competitie onder 20, het Rugby Canada National Junior Championship.
De Canadese nationale ploeg heeft deelgenomen aan elke Rugby World Cup tot nu toe, maar heeft slechts één wedstrijd gewonnen elk toernooi met uitzondering van het toernooi van 1991, waar ze de kwartfinale bereikten; het toernooi van 2007, toen hun beste resultaat een gelijkspel was tegen Japan in de groepsfase; en het toernooi van 2019, toen ze zonder winst waren in hun eerste drie groepswedstrijden en vervolgens hun laatste wedstrijd tegen Namibië zagen geannuleerd en gescoord als een gelijkspel als gevolg van een dreigende tyfoon.
Hoogtepunten zijn beroemde overwinningen op Schotland en Wales, en tot voor kort frequente overwinningen op hun Noord-Amerikaanse buren, de Verenigde Staten. Sinds 2013 domineren de Verenigde Staten echter de rivaliteit, met 11 overwinningen en één gelijkspel uit de laatste 12 wedstrijden van de teams. Bekend om hun handelsmerk “hard nosed” speelstijl, veel Canadese spelers spelen hun vak professioneel in Engelse en Franse competities.
De Toronto Arrows professionele rugby union club debuteerde september 2017, en begon te spelen in Major League Rugby vanaf 2019. Het Arrows-team, een onafhankelijke off-shoot van de Ontario Blues Rugby Football Club, beschikt over voornamelijk Canadese spelers en staf. Het thuisveld van het team is York Lions Stadium op de Keele Campus van York University.
VoetbalEdit
Voetbal wordt sinds 1876 in Canada gespeeld. De Dominion of Canada Football Association werd ingehuldigd op 24 mei 1912, en werd aanvankelijk lid van de Fédération Internationale de Football Association op 31 december 1912. Tegenwoordig staat Canada’s bestuursorgaan voor voetbal (zowel professioneel als amateur) bekend als de Canadian Soccer Association.
Zeevoetbal is de sport met de hoogste participatiegraad in Canada, met 847.616 geregistreerde spelers (volgens het Canada Soccer 2012 Yearbook). De deelname van mannen en vrouwen is ongeveer 59/41 procent. Er zijn 1.456 clubs in 139 districten verdeeld over 12 regio’s (provinciale en territoriale lidverenigingen).
De jaarlijkse amateurcompetitie van Canada staat bekend als de Nationale Kampioenschappen. Seniorenteams van mannen spelen om de Challenge Trophy, terwijl seniorenteams van vrouwen spelen om de Jubilee Trophy. De nationale competitie voor mannen werd voor het eerst gespeeld in 1913, met de trofee (Connaught Cup) geschonken door de Canadese Gouverneur-Generaal, de Hertog van Connaught. De nationale competitie voor vrouwen werd voor het eerst gespeeld in 1982. De jaarlijkse nationale kampioenschappen van de Canadese Voetbalbond omvatten ook competities op U-18, U-16 en U-14 niveau. Op alle niveaus kwalificeren clubs zich voor de nationale kampioenschappen via hun respectievelijke provinciale kampioenschappen.
Op de Olympische Spelen van 1904 in St. Louis won Canada de gouden medaille in het voetbal. Het Canadese team werd vertegenwoordigd door Galt FC uit Ontario. Van 1967 tot 1988 namen Canada’s beste mannen-amateurvoetballers ook deel aan Olympische kwalificatietoernooien (hoewel in de jaren 1980 een aantal van die spelers inderdaad professioneel waren). Canada kwalificeerde zich als gastheer voor de Olympische Spelen van Montréal in 1976 en vervolgens opnieuw voor de Olympische Spelen van Los Angeles in 1984 (waar het als vijfde eindigde). Sinds het begin van de jaren negentig wordt aan de olympische kwalificatietoernooien voor mannen deelgenomen door U-23-spelers (met een mix van prof- en amateur/universiteitsspelers).
Professioneel voetbalEdit
De jaarlijkse profcompetitie van Canada is het Canadees kampioenschap, dat wordt betwist tussen Toronto FC, Vancouver Whitecaps FC, CF Montréal, alle acht Canadese Premier League-teams, en de kampioenen van League1 Ontario en de Première Ligue de soccer du Québec. De nationale kampioen kwalificeert zich voor de CONCACAF Champions League waaruit een confederatiekampioen zich vervolgens plaatst voor de jaarlijkse FIFA Club World Cup. Toronto FC is de enige Canadese club die de MLS Cup heeft gewonnen, door dat te doen op 9 december 2017.
Een minderheid van de teams in het Canadese kampioenschap speelt in Amerikaanse competities. Toronto FC, Vancouver Whitecaps FC en de Montreal Impact spelen in de Major League Soccer. FC Edmonton speelde in de North American Soccer League van het tweede niveau tot het eind 2017 slapend ging, en Ottawa Fury FC zakte na het seizoen 2016 vrijwillig van de NASL naar de United Soccer League van het derde niveau, nu bekend als de USL Championship (USLC). FC Edmonton hervatte uiteindelijk professionele activiteiten in 2019 als inaugurele Canadese Premier League-leden, terwijl Fury FC doorging in de USLC tot het vouwen na het seizoen 2019.
Een andere Canadese professionele kant speelt in een Amerikaanse -gebaseerde competitie. Toronto FC’s reserveteam, Toronto FC II, dat niet in aanmerking komt voor het Canadese kampioenschap vanwege zijn relatie met de MLS-kant, begon te spelen in de competitie die nu bekend staat als de USLC in 2014, en bleef op dat niveau tot en met het seizoen 2018. In 2019 verhuisde TFC II naar het nieuwe derde niveau USL League One.
De Canadian Premier League (CPL) is een professionele voetbalcompetitie die begon te spelen in het voorjaar van 2019, bestaande uit een eerste zeven teams; één is gevestigd in de buitenwijken van Toronto, met alle anderen in Canadese markten die niet worden bediend door Major League Soccer. Een achtste team, Atlético Ottawa, begint CPL te spelen in 2020. De competitie heeft een minimum vereiste van Canadese spelers op elk roster en een jaarlijkse draft van U Sports spelers, om Canadees talent te ontwikkelen. Het uiteindelijke doel van de competitie is om meerdere divisies te hebben met promotie en degradatie.
De beste voetbalspelers van Canada – mannen en vrouwen – spelen in professionele competities over de hele wereld. Spelers worden op verschillende momenten in het jaar opgeroepen voor het nationale programma, voornamelijk in samenhang met de FIFA International Calendar (wanneer profclubs verplicht zijn spelers vrij te geven voor nationale dienst).
De nationale teams van Canada spelen in CONCACAF, de Confederatie van Noord-, Midden-Amerikaans en Caribisch Associatievoetbal. Canada’s nationale “A” team heeft twee CONCACAF kampioenschappen gewonnen: in 1985 om zich te kwalificeren voor de 1986 FIFA World Cup en in 2000 om zich te kwalificeren voor de FIFA Confederations Cup.
Canada’s vrouwen “A” team heeft ook twee CONCACAF kampioenschappen gewonnen: in 1998 en 2010. De Canadese vrouwen hebben deelgenomen aan zes FIFA-wereldkampioenschappen voor vrouwen (Zweden 1995, Verenigde Staten 1999, Verenigde Staten 2003, China 2007, Duitsland 2011 en als gastheer in 2015) en drie Olympische voetbaltoernooien voor vrouwen (Beijing 2008, Londen 2012 en Rio 2016), waarbij ze in zowel Londen als Rio een bronzen medaille wonnen. Canada was in 2015 ook gastheer van de FIFA World Cup voor vrouwen. Het land was ook gastheer van vier wereldkampioenschappen voor vrouwen: de FIFA U-17 World Cup in 1987 (toen de leeftijdsgrens 16 was in plaats van de huidige 17), de inaugurele FIFA U-20 Women’s World Cup in 2002 (toen de leeftijdsgrens 19 was in plaats van 20), de FIFA U-20 World Cup in 2007, en de U-20 Women’s World Cup voor een tweede keer in 2014. Canada zal samen met Mexico en de Verenigde Staten de FIFA World Cup van 2026 organiseren.
Andere teamsportenEdit
Australian rules football in Canada is een sport waaraan minderjarigen deelnemen en die wordt bestuurd door AFL Canada. De sport wordt in het land gespeeld sinds 1989, toen de eerste competitie werd gevormd. De sport wordt snel populair, met de Ontario Australian Football League als de grootste buiten Australië. De mannen Canada nationale Australian rules football team en een vrouwenteam zowel die regelmatig internationale wedstrijden en spelen in de Australian Football International Cup die in wezen is een World Cup voor alle landen behalve Australië, dat is de enige plaats waar de sport wordt professioneel gespeeld. Mike Pyke werd de eerste Canadees die in de Australian Football League speelde toen hij in 2008 werd opgesteld door de Sydney Swans, en werd de eerste Canadees die in een AFL-premierschapsteam speelde toen de Swans in 2012 de AFL Grand Final wonnen.
Cricket is in Canada nooit zo populair geworden als in de rest van het Britse Rijk. Hoewel Canada niet bevoegd is om testwedstrijden te spelen, neemt het nationale team wel deel aan wedstrijden van het type One Day International (ODI) en ook aan eersteklaswedstrijden (in de ICC Intercontinental Cup) tegen andere tegenstanders die geen testwedstrijden spelen, met een rivaliteit tegen de Verenigde Staten. De wedstrijd tussen deze twee naties is in feite de oudste internationale wedstrijd in cricket, die voor het eerst werd gespeeld in 1844. Canada heeft deelgenomen aan de wereldkampioenschappen cricket van 1979, 2003 en 2007, en kwalificeerde zich voor de wereldbeker cricket van 2011.In februari 2018 sanctioneerde de ICC de Global T20 Canada, de eerste op franchises gebaseerde Twenty20-competitie in Noord-Amerika.