Plutonium (chemisch symbool Pu) is een zilvergrijs, radioactief metaal dat geelachtig wordt wanneer het aan de lucht wordt blootgesteld. Plutonium wordt beschouwd als een door de mens vervaardigd element, hoewel wetenschappers sporen hebben gevonden van in de natuur voorkomend plutonium dat onder zeer ongebruikelijke geologische omstandigheden is geproduceerd. De meest voorkomende radio-isotopenisotoopEen vorm van een element dat hetzelfde aantal protonen heeft maar een verschillend aantal neutronen in de kern, waardoor het een verschillende atoommassa heeft. Zo heeft uranium zevenendertig verschillende isotopen, waaronder uranium-235 en uranium-238. van plutonium zijn Pu-238, Pu-239, en Pu-240.
Type uitgezonden straling: | HalflevenHalflevenDe tijd die nodig is voor de helft van de aanwezige radioactieve atomen om te vervallen of te transformeren. Sommige radionucliden hebben een halveringstijd van luttele seconden, maar andere hebben een halveringstijd van honderden of miljoenen jaren. |
---|---|
Alfadeeltjes | Plutonium-240: 6.564 jaar Plutonium-239: 24.110 jaar Plutonium-238: 87,7 jaar |
- Plutonium in het milieu
- Plutoniumbronnen
- Plutonium en gezondheid
Plutonium in het milieu
Plutoniumniveaus in het milieu zijn zeer laag en vormen weinig risico.
Het meeste plutonium in het milieu komt voor in de vorm van microscopisch kleine deeltjes die overblijfselen zijn van kernwapentests en ongelukken met kernreactoren. De microscopische deeltjes van kernwapentests in de atmosfeer zijn wijd verspreid in het milieu. Als gevolg daarvan komt vrijwel iedereen in contact met uiterst kleine hoeveelheden plutonium.
Top van pagina
Plutoniumbronnen
Plutonium-238 genereert aanzienlijke warmte door zijn radioactief vervalradioactief vervalHet proces waarbij een onstabiele (radioactieve) kern straling uitzendt en verandert in een stabielere isotoop of een stabieler element. proces, waardoor het nuttig is als warmtebron voor gevoelige elektrische componenten, of als energiebron in satellieten. Thermo-elektrische radio-isotopengeneratoren (RTG’s) maken gebruik van radio-isotopen (zoals plutonium-238) om stroom voor satellieten op te wekken. Plutonium-239 wordt gebruikt om kernwapens te maken. Plutonium-239 en Pu-240 zijn bijproducten van de werking van kernreactoren en van kernbomexplosies.
Top van pagina
Plutonium en gezondheid
De meeste vormen van plutonium zenden alfadeeltjes uit, die buiten het lichaam niet erg schadelijk zijn, maar die bij inademing zeer schadelijk kunnen zijn. Wanneer plutoniumdeeltjes worden ingeademd, zetten zij zich vast in het longweefsel. De alfadeeltjes kunnen de longcellen doden, waardoor littekenvorming in de longen ontstaat, met verdere longaandoeningen en kanker tot gevolg. Plutonium kan vanuit de longen in de bloedstroom terechtkomen en zich naar de nieren verplaatsen, wat betekent dat het bloed en de nieren aan alfadeeltjes worden blootgesteld. Zodra plutonium door het lichaam circuleert, concentreert het zich in de botten, lever en milt, waardoor deze organen aan alfadeeltjes worden blootgesteld. Plutonium dat via besmet voedsel of water wordt opgenomen, vormt geen ernstige bedreiging voor de mens omdat plutonium niet gemakkelijk door de maag wordt opgenomen en via de ontlasting het lichaam verlaat.
Top van pagina