De meeste aardbevingen in onze regio zijn direct of indirect het gevolg van het samenkomen van drie tektonische platen: de continentale Noordamerikaplaat met twee oceanische platen, de Juan de Fuca- en Gorda-platen. De oceaankorst is dichter dan de continentale korst, zodat de Juan de Fuca- en Gorda-platen onder de Noord-Amerikaplaat zinken, of subducteren. Op het grensvlak tussen de platen en op breuken binnen de platen ontstaat spanning. Breuken zijn oppervlakken in de aarde die nu en dan breken, waarbij opgeslagen spanningen vrijkomen als aardbevingen.
Drie verschillende soorten aardbevingen hebben Cascadia periodiek door elkaar geschud. Alle typen aardbevingen kunnen aardverschuivingen en liquefactie (wanneer grond vloeibaar wordt tijdens het schudden) veroorzaken. Elk type begint echter op een andere diepte onder de grond en heeft andere kenmerken.
Ondiepe of korst-aardbevingen
De meeste aardbevingen zijn het gevolg van breukbewegingen in de korst, een relatief dunne laag op het aardoppervlak. In Cascadia zijn de meeste aardbevingen ondiepe bevingen die zich voordoen binnen de korst van de Noord-Amerikaanse plaat tot een diepte van ongeveer 20 mijl (35 km). Ondiepe aardbevingen veroorzaken verwoesting in de buurt van het epicentrum, waar de beving het hevigst is. Sterke schokken kunnen 20 tot 60 seconden aanhouden. Naschokken komen vaak voor en kunnen verdere schade veroorzaken. Kleine ondiepe aardbevingen komen dagelijks voor in Cascadia; schadelijke bevingen komen om de paar decennia voor.
Scotts Mills, Oregon (1993): De M5.6 “Spring Break Quake” nabij Scotts Mills in Marion County (ongeveer 32 mijl ten zuiden van Portland) op 25 maart 1993 was een ondiepe of aardkorst-aardbeving. Aardschokken werden gevoeld in de hele Willamette Valley, van Roseburg, Oregon tot Seattle. De beving veroorzaakte voor 25 tot 30 miljoen dollar schade, onder meer aan de Molalla High School en het State Capitol in Salem. Er werden geen ernstige gewonden gemeld.
Meer informatie: CREW heeft een 30 pagina’s tellend rapport opgesteld waarin ondiepe aardbevingen en hun impact op Cascadia worden beschreven. Ondiepe aardbevingen
Diepe of intraplaat-aardbevingen
Diepe aardbevingen, ook wel intraplaat-aardbevingen genoemd, vinden plaats binnen de oceanische Juan de Fuca-plaat (onder Oregon en Washington) en de Gorda-plaat (onder het noordwesten van Californië) wanneer deze onder de Noord-Amerikaplaat subducteren. Diepe aardbevingen doen zich voor op diepten van 30 tot 50 mijl (80 tot 45 km) onder een groot deel van Oregon en Washington, en op diepten van ongeveer 25 mijl (40 km) onder het noordwesten van Californië.
Omdat de breuklijnen die tijdens de aardbeving breken zo diep liggen, verspreidt de energie van de seismische golven die zij uitstralen zich over een veel groter gebied dan bij een ondiepe beving. Daarom voelt het gebied direct boven het epicentrum minder hevige schokken dan bij een ondiepe aardbeving van dezelfde magnitude, maar de schokken treffen een groter gebied. Er doen zich weinig of geen naschokken voor.
Verwoestende diepe aardbevingen doen zich om de tien tot dertig jaar voor in het Puget Sound-gebied en minder vaak elders in Cascadia. De meest recente diepe gebeurtenissen troffen Cascadia in 1949, 1965 en 2001.
Nisqually, Washington (2001): De aardbeving van M6,8 die op 28 februari 2001 het Puget Sound-gebied trof, was een diepe aardbeving. Het zwaartepunt lag ongeveer 50 km onder het aardoppervlak en de aardbeving werd gevoeld van British Columbia tot Utah, hoewel de materiële schade grotendeels beperkt bleef tot het westen van Washington. Gebouwmuren brokkelden af, brugsteunen scheurden en de kosten liepen uiteindelijk op tot 4 miljard dollar. Meer dan 400 mensen raakten gewond.
Meer informatie: CREW heeft een 28-pagina’s tellend rapport geproduceerd dat de dreiging van diepe aardbevingen samenvat en pre-quake inspanningen omvat die de schade tijdens de Nisqually gebeurtenis beperkten. Cascadia Deep EQ 2008
Aardbevingen in de subductiezone van Cascadia
Wanneer deskundigen het hebben over de mogelijke “Big One”, bedoelen ze een aardbeving in de subductiezone van Cascadia. Als een subductieaardbeving met een kracht van 8 tot 9 plaatsvindt, zal dat veel doden en gewonden en grote materiële schade veroorzaken, tenzij we ons erop voorbereiden.
De subductiezone van Cascadia ligt voor de kust van Noord-Californië tot het zuidwesten van British Columbia, waar twee tektonische platen – de Noord-Amerikaanse plaat en de Juan de Fuca-plaat – samenkomen om een 800 mijl lange aardbevingsbreuk te vormen. Aardbevingen die hier ontstaan, hebben veel wijdverbreidere gevolgen dan andere soorten bevingen in de regio. De grond kan vier minuten schudden – of langer op sommige plaatsen. Er kunnen naschokken tot M7 optreden, die nog grotere schade aanrichten. In tegenstelling tot de meer gewone ondiepe en diepe aardbevingen zal een beving in de subductiezone een vernietigende tsunami veroorzaken, een reeks golven tot 10 meter hoog die de kust van Cascadia zal treffen en over de Stille Oceaan naar Alaska, Hawaï en Azië zal trekken.
Wetenschappers denken dat de meest recente aardbeving in de subductiezone, een M9-beving, in januari 1700 plaatsvond. De beste beschikbare gegevens wijzen erop dat subductiezonebevingen gemiddeld om de 500 tot 600 jaar voorkomen, maar de intervallen tussen de gebeurtenissen zijn zo kort als 100 tot 300 jaar geweest. Waar het op neerkomt: Alle bewoners van Cascadia moeten zich voorbereiden op een subductiezonebeving in hun leven.
Alaska (1964): De M 9.2 “Goede Vrijdag” aardbeving die het Prince William Sound gebied van Alaska trof op 27 maart 1964 was een subductiezone aardbeving. De krachtige schokken duurden vier tot zes minuten, afhankelijk van de locatie. Een voorbeeld van de wijdverspreide materiële schade die door deze beving werd veroorzaakt, is dat ongeveer 30 huizenblokken en commerciële gebouwen in het centrum van Anchorage werden beschadigd of vernield. Na de aardbeving volgde een verwoestende tsunami, die veel meer mensenlevens eiste dan de beving zelf. Twaalf mensen stierven door de beving; 119 mensen door de tsunami.
Meer informatie: CREW heeft een 24 pagina’s tellend rapport gemaakt waarin wordt uiteengezet wat er kan gebeuren als een M9 subductiezone aardbeving Cascadia treft. Downloaden