We Owe a lot to These Incredible Chemists

In de afgelopen tweeduizend jaar hebben we een lange weg afgelegd in de wetenschap. We denken bijvoorbeeld niet meer dat alles van water of vuur is gemaakt, of dat het menselijk lichaam uit slechts vier dingen bestaat. Uit dit vak – een vak waarover je in de klas misschien zucht, of waar je voor examens gefrustreerd over raakt – zijn enkele van de belangrijkste ontwikkelingen van de mensheid voortgekomen.

Het vak scheikunde heeft aan deze ontwikkeling bijgedragen, en deze discipline heeft ons een deel van onze basiskennis van de wereld gegeven. Al deze dingen zouden we nu als vanzelfsprekend kunnen beschouwen: dat de wereld uit piepkleine deeltjes bestaat, dat je dingen als steenkool kunt verbranden om warmte te krijgen. En dat niet alleen, maar de chemie heeft ook een revolutie teweeggebracht in de manier waarop wij ons leven leiden – door ons technologieën aan te reiken van straling tot zonnepanelen en de kleurstof in spijkerbroeken.

Als veel mensen denken dat chemie iets is voor de academicus, de professor, of de maffe wetenschapper in zijn grote ronde bril en witte labjas, dan is het belangrijk om te onthouden dat het zoveel meer is dan dat. En die maffe chemici hebben uw leven op meer manieren veranderd dan u waarschijnlijk beseft.

In dit artikel bekijken we tien van de belangrijkste wetenschappers in de geschiedenis van de chemie. U kunt zelf bepalen hoe cruciaal hun ontdekkingen zijn geweest.

De grondleggers van de moderne chemie: Famous Chemists from the Eighteenth Century

De achttiende eeuw bracht ontwikkelingen op alle gebieden van de wetenschap, niet in het minst in de chemie. Het was een tijd van experiment en ontdekking, en nieuwe theorieën waren er in overvloed in vele disciplines. De bijdrage en prestaties van een aantal baanbrekende scheikundigen vormden de theoretische basis voor alle onderzoeken en ontdekkingen die zouden volgen.

Dit zijn de grote vier, bekend als de vaders van de scheikunde zoals wij die kennen. Ze verdienen het allemaal om op onze lijst van verbazingwekkende ontdekkingen in de chemie te staan.

Antoine Lavoisier

Antoine Lavoisier (1743-1794) was een chemicus, bioloog en slachtoffer van de Franse Revolutie.

Zijn beroemdste ontdekking was de wet van behoud van massa, die stelt dat stoffen weliswaar van toestand of vorm kunnen veranderen, maar dat ze dezelfde massa behouden. Dit was belangrijk omdat het andere wetenschappers in staat stelde na te denken over de verschillen tussen stoffen in termen anders dan verschillen in kwalitatieve eigenschappen.

Hij was ook de eerste persoon die zuurstof en waterstof identificeerde, en was de eerste die de rol van zuurstof bij verbranding opmerkte – iets dat nu fundamenteel is voor het begrijpen van bijna alle chemische reacties.

Je kunt op zoek gaan naar docenten scheikunde bij mij in de buurt om meer te leren over deze fantastische pioniers…

John Dalton

Werkend op basis van Lavoisiers theorieën, wordt John Dalton (1766-1844) tegenwoordig herinnerd voor het voorstellen van zijn atoomtheorie, letterlijk de basis van de huidige chemie.

Deze theorie stelde dat elke stof uit atomen bestaat en dat de atomen van elk element identiek zijn. Dalton’s atoomtheorie stelde ook dat chemische verbindingen de combinatie zijn van atomen van verschillende elementen en dat, in chemische reacties, deze atomen worden herschikt en gecombineerd.

In zijn laboratoriumexperimenten bestudeerde hij ook, en formuleerde uiteindelijk een theorie van, het atomaire gewicht. Vanuit dit begrip, kwamen we tot ons besef van de verschillende moleculaire structuur van verschillende stoffen.

Check out een aantal mooie mind-blowing feiten over atomen in ons stuk over gekke chemie feiten!

Amedeo Avogadro

Als je in je leven scheikunde hebt gestudeerd op welk niveau dan ook, zul je gehoord hebben van Amedeo Avogadro (1776-1856), die een wetenschappelijke wet, een chemische eenheid, een mineraal en zelfs een maankrater naar hem heeft vernoemd. Als scheikundige en wiskundig natuurkundige was hij een soort pionier.

De grote ontdekking van Avogadro is wat bekend is geworden als de Wet van Avogadro, die stelt dat, onder dezelfde temperatuur en druk, dezelfde volumes van verschillende gassen hetzelfde aantal moleculen zullen hebben.

Waarom was dit van belang? Omdat het uiteindelijk hielp onderscheid te maken tussen het molecuul en het atoom, dat hij eerder het “elementaire molecuul” noemde. Dalton had nooit over het verschil nagedacht, maar dankzij Avogadro weten we nu beter!

Jouw scheikundeleraar op het A-niveau had je al deze namen moeten leren kennen!

Jöns Jacob Berzelius

De laatste van deze grootvaders van de scheikunde, de bijdrage van Jöns Jacob Berzelius (1779-1848) is even belangrijk als al het voorgaande.

Vooral is Berzelius bekend om het formaliseren van de taal van de scheikunde. Hij vond het notatiesysteem uit waarmee we naar de verschillende elementen verwijzen, en hij bedacht fundamentele termen in de fysische scheikunde zoals katalyse, polymeer, en wat we nu ionische binding noemen. Niet alleen dit, maar hij ontdekte ook zelf een aantal elementen: cerium, thorium, en selenium.

Hoewel, misschien wel het belangrijkste, Berzelius de eerste persoon is geweest die nauwkeurig het gewicht van atomen heeft gemeten. Voortbouwend op Dalton’s eerdere werk, maakte Berzelius experimenteel succes op dit gebied de weg vrij voor iedereen die daarna kwam.

Lees hier over scheikundige begrippen in onze verklarende woordenlijst.

Misschien wel de beroemdste scheikundige van allemaal: Dmitri Mendelejev

Het werk van Dmitri Mendelejev (1834-1907) is iets dat we allemaal in ons leven hebben gezien, en iets dat nog steeds het meest iconische symbool van de chemie is: het periodiek systeem. Niet alleen een scheikundig genie, maar ook geïnteresseerd in geologie, meteorologie en andere disciplines, heeft hij waarschijnlijk de belangrijkste invloed gehad op wat wij onder scheikunde verstaan.

Hij bedacht het periodiek systeem der elementen blijkbaar in een droom, waarin hij patronen zag tussen verschillende chemische stoffen waardoor ze in een bepaalde volgorde konden worden gerangschikt. Toen hij nog niet alle elementen kende die wij nu kennen, liet hij gaten in de tabel vallen die later zouden worden opgevuld. Zo legde hij niet alleen de basis voor toekomstige ontwikkelingen in de chemie, maar voorspelde hij ze ook.

Hier zijn enkele ongelofelijke feiten om met je scheikundeles te delen!

Gerenommeerde scheikundigen: de negentiende eeuw

De ontdekkers en uitvinders die aan de wieg hebben gestaan van wat we vandaag scheikunde noemen, hebben ook de weg geëffend voor de uitvindingen van de negentiende eeuw. In deze periode vallen twee namen op: Robert Bunsen en Alfred Nobel.

Robert Bunsen

Weleens gehoord van een Bunsenbrander? Zo ja, dan moet u één man bedanken (of de schuld geven!): Robert Bunsen (1811-1899), de uitvinder van ieders favoriete wetenschappelijke apparaat. Als je nog niet weet wat dat is, kijk dan eens naar ons stuk over chemische basisuitrusting!

Als universitair docent in Duitsland en op het eerste gezicht een aardige vent, ontwikkelde hij in zijn vrije tijd naast het schrijven van leerboeken een tegengif voor arsenicumgif en ontdekte hij het element cesium.

Zoals je je kunt voorstellen, was hij geïnteresseerd in het verbranden van dingen, en vooral in de verschillende kleuren (emissiespectra) die de verschillende elementen produceerden als ze werden verhit. Daarom ontwierp hij zijn beroemde brander, zodat deze kleuren niet werden verpest door de kleur van de vlam zelf!

Probeer niet in je eentje alles door te nemen; laat een scheikundeleraar je leren!

Alfred Nobel

Je kent deze naam ook wel. Deze chemicus en zakenman, Alfred Nobel (1833-1896), is op alle gebieden bekend, dankzij de Nobelprijs – de prijs voor uitmuntendheid in de literatuur, de wetenschappen en de economie.

Maar de biografie van deze man is niet zo mooi als je zou verwachten. Zijn beroepsleven bestond uit het verkopen van wapens – voornamelijk explosieven – en in de chemie waren zijn bijdragen over het algemeen het uitvinden van de explosieven die hij verkocht.

Nobel’s belangrijkste wapenfeit was de uitvinding van het dynamiet. Deze chemische ontdekking, bedoeld als werktuig voor de bouw – voor wegen, industrie en kanalen – zou, zoals we weten, een smerige geschiedenis krijgen.

In zijn latere jaren, zo gaat het verhaal, voelde hij zich een beetje schuldig over de productie van een van de meest destructieve chemische stoffen ooit bedacht. Hij doneerde zijn enorme fortuin aan de Nobelprijs voor Scheikunde, Natuurkunde, Geneeskunde en Vrede.

Ontdek wat de essentiële uitrusting is die je nodig hebt in je scheikundeset.

Twintigste-eeuwse chemici die je moet kennen

In de twintigste eeuw bloeit het onderwerp scheikunde nog verder op, vertakt het zich in verschillende subdisciplines en wordt het het onderwerp dat we vandaag kennen.

Linus Pauling

Linus Carl Pauling (1901-1994) is vaak bejubeld als een van de belangrijkste wetenschappers die ooit heeft geleefd – en als je nog nooit van hem hebt gehoord, is dit je kans.

Pauling was in feite de uitvinder van wat we nu kennen als moleculaire biologie – de studie van zaken als eiwitten en zuren in het lichaam – en kwantumchemie, of de studie van de relaties tussen de kleinste dingen in het atoom. En als je op school hebt gehoord van covalente of ionische bindingen, dan heb je Pauling ook te danken voor het begrip daarvan. Leer meer over chemische bindingen in ons stuk over scheikundige basisbegrippen.

Als levenslange activist voor nucleaire ontwapening was Pauling niet alleen een Nobelprijswinnaar in de scheikunde, maar won hij ook de Nobelprijs voor de Vrede. Tenslotte inspireerde zijn onderzoek naar proteïnen ook het werk van Francis Crick en James Watson, die zonder Pauling nooit de structuur van DNA zouden hebben ontdekt.

Dorothy Hodgkin

Nu tijd voor een chemicus die vaak over het hoofd wordt gezien in de geschiedenissen van beroemde wetenschappers: Dorothy Hodgkin (1910-1994). Nog een Nobelprijswinnares, Hodgkin is de enige Britse vrouw die ooit een Nobelprijs in een wetenschap heeft gewonnen.

Hodgkins belangrijkste ontdekkingen betroffen de structuur van moleculen en proteïnen in het lichaam, en haar onderzoek had een enorme invloed op de biochemie en de geneeskunde. Zij en haar team werkten aan de structuur van penicilline, vitamine B12, en, belangrijk, insuline. Haar carrière werd ook gekenmerkt door haar pleidooi voor het belang van kennis over insuline – vanwege de centrale rol ervan bij diabetes.

Mijn online scheikundeleraar introduceerde me in haar werk; ze is echt een bewonderenswaardige wetenschapper!

Kathleen Lonsdale

En nog een twintigste-eeuwse scheikundige die het verdient om bekender te zijn dan ze is: Kathleen Lonsdale (1903-1971). Als wetenschapper was zij een van de eerste vrouwen die werd verkozen tot Fellow van de Royal Society en kreeg zij talrijke titels voor haar belangrijke werk in de kristallografie, of de studie van de ordening van atomen in kristallen.

Naast haar werk aan diamanten en haar uiterst invloedrijke onderzoek naar de structuur van benzeen, was zij een pleitbezorgster van het pacifisme en een inspiratiebron voor vrouwelijke wetenschappers over de hele wereld.

Hongerig in de chemie? We hebben een alles wat je moet weten over scheikunde speciaal voor jou!