- Sze-Yen Tan is universitair hoofddocent voedingswetenschappen aan de Deakin University
- Hij legt uit dat alle suikers uit voedingsoogpunt vergelijkbaar zijn, maar dat sommige verschillende soorten verwerking, bronnen en smaakprofielen hebben die hun voedingsstoffen kunnen beïnvloeden
In de voedingsleer verwijst suiker naar enkelvoudige koolhydraten die bestaan uit een of twee elementaire koolhydraateenheden zoals glucose, fructose en galactose.
consumenten gebruiken ‘suiker’ vaak om eenvoudige koolhydraten aan te duiden die zoet smaken, maar niet alle suikers zijn zoet.
Er zijn veel verschillende soorten suikers die we toevoegen aan onze baksels of warme dranken, zoals witte suiker, bruine suiker, ruwe suiker en honing.
Maar wanneer we naar een verpakt product kijken, zal de ingrediëntenlijst nog veel meer opties bevatten. Maïssiroop, palmsuiker, melasse, ahornsiroop en agave nectar zijn er maar een paar.
Ondanks de grote verscheidenheid aan suikers, lijken ze qua voedingswaarde sterk op elkaar.
Ze bestaan voornamelijk uit glucose, fructose en sacharose, de basisvormen van suiker. Glucose en fructose hebben een enigszins verschillende chemische structuur, terwijl sacharose een suiker is die is samengesteld uit één glucose en één fructose.
De factoren die suikers van elkaar onderscheiden, zijn hun bronnen (van suikerriet, bieten, fruit, nectar, palm- of kokossappen), smaakprofielen, en de mate van verwerking.
Soorten suiker
Witte suiker: ook tafelsuiker genoemd, is het eindproduct van de verwerking en raffinage van suikerriet of suikerbieten. Tijdens het raffinageproces worden vocht, mineralen en verbindingen die de suikers hun kleur geven, verwijderd en wordt witte geraffineerde suiker gevormd. Het bijproduct dat de tijdens de suikerraffinage verwijderde verbindingen bevat, wordt melasse genoemd.
Rauwe suiker: wordt gevormd als het laatste raffinageproces wordt overgeslagen.
Bruine suiker: is geraffineerde witte suiker waaraan in wisselende mate melasse is toegevoegd. Ruwe suiker, bruine suiker en melasse zijn hoger in verbindingen die kleur geven, afkomstig van natuurlijke bronnen of van bijproducten van de afbraak van suiker (karamel) tijdens de suikerverwerking.
Honing: is suikerrijke nectar die door bijen wordt verzameld uit een grote verscheidenheid van bloemen. Fructose is de belangrijkste suiker die in honing wordt aangetroffen, gevolgd door glucose en sacharose. De zoete smaak van honing wordt toegeschreven aan het hogere fructosegehalte, en fructose staat erom bekend zoeter te zijn dan glucose of sacharose. Honing bestaat voor ongeveer 17% uit water.
Siropen: kunnen worden geproduceerd uit een groot aantal plantenbronnen in de vorm van sap en vruchten. Enkele voorbeelden zijn agave (een woestijn sappige), maïs, dadel, druif, esdoorn en granaatappel siroop.
Omdat agave en maïs meer complexe koolhydraten zijn, worden ze eerst afgebroken tot suiker tijdens de verwerking van voedsel voordat ze worden geconcentreerd tot siroop. Maïssiroop wordt vaak verder verwerkt tot de zoetere versie, hoge fructose maïssiroop.
Fruitsuiker: kan worden gemaakt van het drogen en malen van vruchten zoals dadels. Suiker die via dit proces wordt geproduceerd, heeft een vergelijkbare samenstelling van voedingsstoffen als het fruit (zoals vezels en mineralen), maar het watergehalte is lager.
Welke soort is het beste?
Verschillende studies hebben negatieve effecten van witte suiker en fructose-rijke maïssiroop op onze gezondheid gerapporteerd. Moeten we deze soorten suiker dan vervangen door een andere?
Zoetheid en suikergehalte
Sommige suikers zoals honing en agavesiroop bevatten meer fructose. Fructose is zoeter dan glucose en sucrose, zodat een kleinere hoeveelheid nodig kan zijn om een vergelijkbaar zoetheidsniveau van witte suiker te bereiken. Honing en stroop hebben ook een hoger watergehalte. Het suikergehalte is dus lager dan het equivalente gewicht van witte suiker.
Antioxiderende capaciteit
Door de verschillende niveaus van verwerking en raffinage hebben suikers die minder verwerkt en geraffineerd zijn, meestal een hoger gehalte aan mineralen en verbindingen die planten hun kleur geven. Van deze verbindingen is vastgesteld dat ze de antioxidantcapaciteit verhogen, wat de celschade in het lichaam vermindert die verschillende chronische ziekten veroorzaakt.
Hoewel de antioxidantcapaciteit van dadelsuiker en melasse vele malen hoger is dan witte suiker en maïssiroop, is het nog steeds relatief laag in vergelijking met antioxidantrijke voedingsmiddelen. Er moet bijvoorbeeld meer dan 500 g dadelsuiker of melasse worden geconsumeerd om dezelfde hoeveelheid antioxidanten te krijgen die in een kopje (145 g) blauwe bessen zit.
Glycemische index
Verschillende soorten suiker doen de hoeveelheid suiker in ons bloed na consumptie met verschillende snelheden toenemen.
Het concept van de glycemische index (GI) wordt gebruikt om het vermogen te vergelijken van verschillende koolhydraatbevattende voedingsmiddelen om de bloedsuikerspiegel gedurende twee uur te verhogen.
Pure glucose wordt gebruikt als het referentiekoolhydraat en krijgt een waarde van 100.
Een hogere GI geeft aan dat een voedingsmiddel de bloedsuikerspiegel sterker doet stijgen, en een hoog suikergehalte in het bloed kan tot ziekte leiden. Voedingsmiddelen met een hoge GI-waarde hebben ook de neiging minder vullend te zijn.
De GI-waarden in de tabel hieronder zijn samengesteld uit de GI-database.
Maïsstroop heeft de hoogste GI, omdat het voornamelijk uit glucose bestaat.
Witte suiker, bestaande uit 50 procent glucose en 50 procent fructose, heeft een iets lagere GI.
Gebaseerd op beschikbare waarden in de GI-database, heeft agavesiroop de laagste GI-waarde. Daarom is het een betere optie dan andere suikers in termen van bloedsuikerbeheer.
Antimicrobiële activiteit
Honing heeft naar verluidt verschillende kiemdodende capaciteiten als gevolg van de aanwezigheid van verschillende natuurlijk voorkomende verbindingen.
Maar het is nog onduidelijk hoe de antimicrobiële eigenschap van honing kan worden verkregen.
Eindlijk is suiker in ons lichaam nog steeds suiker.
Dus hoewel honing, ruwe suiker, dadelsuiker en melasse ‘beter’ zijn dan witte en andere soorten suiker, zou iedereen moeten proberen zijn suikerinname te beperken.
Dit artikel is oorspronkelijk gepubliceerd door The Conversation
