Non-Invasieve Laserbehandeling voor Floaters
Voor patiënten die last hebben van floaters, is YAG Laser Vitreolysis (vitreolysis) een zeer effectieve, poliklinische procedure, waarbij een nano-gepulseerde YAG-laser wordt gebruikt om glasachtige strengen en troebelingen te verdampen. Deze procedure is zeer doeltreffend, kent weinig complicaties en is zeer bevredigend voor de patiënt. Het kan ook de noodzaak van een operatie uitstellen of voorkomen.
Wat is degeneratief glasvochtsyndroom?
Het glasvocht is een heldere gelachtige substantie die hoofdzakelijk uit vloeistof en een kleine hoeveelheid collageen bestaat en het grootste deel van het inwendige van het oog vult. Het bevindt zich achter de lens en is door middel van fijne vezels aan het oppervlak van het netvlies (lichtgevoelig weefsel) gehecht. Het glasvocht helpt de vorm van onze ogen te behouden; het fungeert als schokdemper; het maakt de transmissie van licht uit de externe omgeving naar het netvlies mogelijk.
In een vroeg leven is het glasvocht helder en doorzichtig. Naarmate men ouder wordt, krimpt het glasvocht, waardoor de ineengestrengelde collageenvezels van het netvlies worden getrokken. De vezels kunnen breken, waardoor het glasvocht loskomt van het netvlies. Het zijn deze vezels die schaduwen werpen op het netvlies en verschijnen als vlekken, slierten of spinnenwebben die gewoonlijk “floaters” worden genoemd.”
De meeste gevallen van glasvochtloslating hebben geen invloed op het gezichtsvermogen en vereisen geen behandeling. Een posterieure loslating van het glasvocht is de meest voorkomende vorm van loslating van het glasvocht.
Wat is YAG-vitreolyse?
YAG-vitreolyse is een niet-invasieve, pijnloze laserprocedure die de door floaters veroorzaakte verstoring van het gezichtsvermogen kan opheffen of sterk verminderen. Het belangrijkste doel van YAG-vitreolyse is het bereiken van een functionele verbetering voor patiënten, zodat zij hun routineactiviteiten kunnen hervatten zonder de symptomen die worden veroorzaakt door schaduwen op het netvlies.
Welk type patiënt is het meest geschikt voor vitreolyse?
Vitreolyse is zeer geschikt voor het Weiss-ring type van floaters veroorzaakt door een PVD. Omdat deze floaters vezelachtig zijn, absorberen ze de laserenergie goed en kunnen ze efficiënter worden verdampt. Bovendien bevinden ze zich meestal op veilige afstand van de kristallijne lens en het netvlies.
Om er zeker van te zijn dat een behandeling met YAG-vitreolyse mogelijk is, moet echter een oogheelkundig onderzoek worden verricht.
Hoe wordt YAG-vitreolyse uitgevoerd?
Met behulp van een gespecialiseerde contactlens wordt de YAG-laser gericht op het voorste oppervlak van de floater. De laser zendt een korte energiestoot van 3 nanoseconden (0,000000003 seconden) uit. Het is belangrijk op te merken dat de laserenergie de vlotter niet gewoon in kleinere stukjes breekt. In plaats daarvan zet de hoge vermogensdichtheid van deze laserenergie de collageen- en hyaluroninemoleculen om in een gas, dat vervolgens in het oog wordt geresorbeerd. De procedure wordt ambulant in de kliniek uitgevoerd. De behandeling duurt meestal 20-30 minuten. Het is niet ongewoon dat tot 3 behandelingen nodig zijn in de loop van 4 tot 6 weken.
Wat is het bewijs van succes?
De toepassing van vitreolyse dateert van de jaren tachtig toen professor Aron Rosa, Parijs, Frankrijk, en professor Franz Fankhauser, Berne, Zwitserland, die pioniers waren in het gebruik van YAG-lasers, publiceerden over hun succes met vitreolyse. Sindsdien hebben klinische studies aangetoond dat vitreolyse een doeltreffende behandeling is, die de patiënt zeer tevreden stelt. Ondanks deze voordelen is vitreolyse over het algemeen niet wijdverbreid.
Dit is gedeeltelijk te wijten aan de overtuiging dat floaters goedaardig zijn en geen behandeling vereisen. Veel oogartsen vinden de behandeling van floaters inderdaad overbodig. Bovendien kunnen de technische beperkingen van de conventionele YAG-lasertechnologie, die een beperkt zicht op het glasvocht bieden, het moeilijk maken om de glasvochtstrengen en -opaciteiten te visualiseren en de procedure uit te voeren. Deze conventionele YAG-lasers vereisen ook het gebruik van hoge energieniveaus, wat een aanzienlijk risico inhoudt op beschadiging van het omringende oogweefsel, alsook op neveneffecten zoals cataract en verhoging van de intraoculaire druk (IOP). Bijgevolg wordt vitreolyse niet op grote schaal toegepast en wordt ze slechts door een klein aantal specialisten uitgevoerd.
In tegenstelling tot vitrectomie, die een klein risico op bloedingen en infecties inhoudt, is vitreolyse een niet-invasieve, pijnloze procedure die de door floaters veroorzaakte visuele stoornis kan opheffen. John Karickhoff, MD, USA heeft de procedure meer dan 1400 keer uitgevoerd en rapporteert een succespercentage van 90%. In een recente Nederlandse studie van Cees van der Windt, MD, en collega’s, werden 100 ogen met PVD-gerelateerde floaters die langer dan negen maanden aanhielden, behandeld met vitreolyse (n=65) of pars plana vitrectomie (n=35). Nadat alle ogen waren behandeld, meldden zowel de YAG- als de vitrectomiegroep een verbetering van het gezichtsvermogen van respectievelijk 80% en 90%. Bovendien werden gedurende een follow-up periode van acht jaar geen complicaties waargenomen bij patiënten die met vitreolyse waren behandeld.
Complicaties en neveneffecten
Klinische studies hebben aangetoond dat vitreolyse een veilige, doeltreffende behandeling is bij de meerderheid van de patiënten, waarbij de gemelde neveneffecten en complicaties zeldzaam zijn. Bijwerkingen kunnen cataract en een stijging van de intraoculaire druk (IOP) zijn.
In het kleine percentage van patiënten die niet reageren op de behandeling, kan chirurgische vitrectomie nodig zijn om de symptomen van floaters te verlichten. Deze vorm van chirurgie is zeer doeltreffend, maar is invasiever en heeft zijn eigen risico’s, die zeldzaam zijn, maar onder meer bloedingen, netvliesloslating, infectie en cataract omvatten.
- Shah CP, Heier JS. YAG Laser Vitreolysis vs. Sham YAG Vitreolysis for Symptomatic Vitreous FloatersA Randomized Clinical Trial (gerandomiseerd klinisch onderzoek). JAMA Ophthalmol. Published online July 20, 2017. doi:10.1001/jamaophthalmol.2017.2388
