Gefeliciteerd! Uw harige familielid is in verwachting! De meeste zwangerschappen en bevallingen verlopen probleemloos, maar als zorgzame huisdiereigenaar (ook wel grootouder in spe genoemd) moet u voorbereid zijn op onverwachte situaties. Hier volgt wat u moet weten over veel voorkomende zwangerschapscomplicaties.
Zwangerschapsbeginselen
In tegenstelling tot hun menselijke baasjes, die 9 maanden lang baby’s dragen, zijn katten en honden ongeveer 2 maanden zwanger (61-65 dagen; gemiddeld 63 dagen). In die tijd vinden er veel veranderingen plaats in het lichaam van het dier…sommige zie je (bolle buiken) en andere niet. U moet de vaak subtiele tekenen van problemen herkennen en weten wanneer u moet ingrijpen, zodat uw baby en de baby’s van uw baby allemaal goed gedijen.
Gemeenschappelijke zwangerschapscomplicaties
Tijdens de zwangerschap en het geven van borstvoeding putten groeiende baby’s uit de calciumvoorraad van hun moeder om botten en tanden te vormen. Soms kan het lichaam van de moeder de grotere vraag naar calcium niet bijhouden. Als mama’s calciumgehalte in het bloed te laag wordt (hypocalcemie) kan een ernstige aandoening optreden die pre-eclampsie wordt genoemd.
“Een hond of kat met pre-eclampsie kan
rusteloos, nerveus en gedesoriënteerd worden.”
Een hond of kat met pre-eclampsie kan rusteloos, nerveus en gedesoriënteerd worden. Haar poten worden stijf waardoor ze met een houterige tred loopt. Ze kan hijgen als haar lichaamstemperatuur en ademhalingsfrequentie stijgen. In ernstige gevallen treedt tetanie (extreme stijfheid) op, wat levensbedreigend kan zijn.
Uw dierenarts behandelt pre-eclampsie als een noodgeval en zal een lichamelijk onderzoek doen en bloedonderzoek om het calciumgehalte te bepalen. In ernstige gevallen wordt IV calcium voorzichtig toegediend terwijl het hart in de gaten wordt gehouden. Nadat de crisis voorbij is, kan orale calciumsuppletie verdere episodes voorkomen; er kunnen echter risico’s aan deze therapie verbonden zijn.
“Over-supplementatie van calcium
kan de zaken juist verergeren.”
Over-supplementatie van calcium kan de zaken juist verergeren. Het lichaam handhaaft een evenwicht van calcium in de bloedstroom door voortdurend calcium toe te voegen aan en te onttrekken uit het bot. Deze actie wordt geregeld door een hormoon dat door de bijschildklier wordt geproduceerd. Als een hond tijdens de dracht of de lactatie te veel calcium krijgt toegediend, voelt de bijschildklier zich overbodig en schakelt hij uit. Met andere woorden, het geven van te veel calciumsupplementen kan averechts werken en een verlaging van het calciumgehalte in het bloed veroorzaken.
Toezicht van een dierenarts is nodig om het calciumgehalte in het bloed op de juiste wijze op peil te houden zonder de bijschildklier uit te schakelen.
Drachtgebonden Diabetes
Glucosestofwisseling is een basisfunctie van het leven. Het lichaam van het huisdier breekt koolhydraten uit voedsel af tot glucose. Insuline is nodig voor de lichaamscellen om de glucose uit het bloed te halen. Net als andere vormen van diabetes treedt zwangerschapsdiabetes op wanneer het lichaam ofwel niet genoeg insuline produceert, ofwel de insuline die het produceert niet goed gebruikt. Zoals de naam al aangeeft, treedt zwangerschapsdiabetes op tijdens de zwangerschap (dracht).
“Het beheren van zwangerschapsdiabetes is van cruciaal belang voor de
gezondheid van zowel moeder als baby’s.”
Het beheren van zwangerschapsdiabetes is van cruciaal belang voor de gezondheid van zowel moeder als baby’s. Uw dierenarts zal bloedtesten uitvoeren om de glucosespiegel te bepalen en zo nodig insuline-injecties voorschrijven. De behandeling van diabetes vereist strikte voeding, geschikte insuline-injectieprotocollen en een nauwgezette controle van de bloedglucosespiegels.
“Het goede nieuws over zwangerschapsdiabetes
is dat het meestal verdwijnt zodra de pups of kittens zijn geboren.”
Symptomen van zwangerschapsdiabetes zijn onder meer overmatig drinken en urineren. De urine kan bijna helder van kleur zijn en veel voorheen zindelijk gemaakte honden zullen beginnen met ongelukjes. Ongereguleerde suikerziekte leidt tot gewichtsverlies, ook al heeft de hond een vraatzuchtige eetlust. Het is normaal dat drachtige huisdieren moe zijn, maar die met zwangerschapsdiabetes ervaren extreme lethargie. Het goede nieuws over zwangerschapsdiabetes is dat het meestal verdwijnt zodra de pups of kittens geboren zijn.
Mastitis
Mamma-klieren vergroten tegen het einde van de zwangerschap als de melkproductie begint. Het zogen verloopt meestal vlot, maar soms ontwikkelen de moeders mastitis, een pijnlijke aandoening veroorzaakt door een ontsteking of infectie van de melkklieren. Mastitis komt het vaakst voor in de eerste twee weken na de bevalling. Honden en katten hebben veel spenen met bijbehorende melkklieren en mastitis kan één of alle spenen aantasten.
“Mastitis komt het vaakst voor gedurende de eerste twee weken na de bevalling.”
Mastitis wordt veroorzaakt door bacteriën zoals E. coli, Staphylococcus, of Streptococcus die de melkklier binnendringen. De bacteriën komen via verschillende wegen de klier binnen. Als de moeder septisch is, kunnen de bacteriën rechtstreeks vanuit de bloedstroom in de klieren terechtkomen. Als de omgeving besmet is, kunnen de bacteriën via de speenopening of het kanaal binnendringen. En als de baby’s de speen of borstklier verwonden met hun tanden of nagels, kunnen ze een toegangspunt voor bacteriën creëren.
“Borsten met mastitis worden gezwollen, heet, hard en pijnlijk.”
Borsten met mastitis worden gezwollen, heet, hard en pijnlijk. Naast de zichtbare verschijnselen van mastitis zijn andere symptomen een verminderde eetlust, koorts, uitdroging en lusteloosheid. Warmwaterbaden of kompressen, orale ontstekingsremmende medicijnen en antibiotica kunnen helpen bij de behandeling van mastitis.
“Het zogen helpt de moeder in feite door de klieren te legen.”
Bij matige infecties mogen pups en kittens nog steeds zogen, ook al kan de melk uit de geïnfecteerde klieren verkleurd of bloederig zijn. Nursing actually helps the mother by emptying the glands. Als de melk de baby’s ziek dreigt te maken, als het zogen te pijnlijk is voor de moeder, of als de moeder te ziek is om te zogen, zullen de baby’s voedingssupplementen nodig hebben.
Om mastitis te voorkomen, onderzoek de spenen en klieren dagelijks op trauma (snijwonden, schrammen) en knip de nagels van zogende baby’s. Houd het strooisel vers. Maak de spenen schoon nadat de moeder naar buiten is geweest. Knip lang haar rond de spenen om ze gemakkelijker schoon te kunnen houden. Moedig baby’s aan om uit alle spenen te zogen om overmatig gebruik van afzonderlijke klieren te voorkomen.
Gebleven placenta
De placenta is een zakje dat de foetus in de baarmoeder bedekt en dat normaal gesproken als “nageboorte” wordt uitgestoten wanneer de baby wordt geboren. De placenta wordt meestal binnen 15 minuten na de geboorte van elke baby uitgescheiden, maar als de placenta in de baarmoeder blijft, ontstaan er problemen.
“als de placenta in de baarmoeder blijft, ontstaan er problemen”
Omdat je niet in de baarmoeder kunt kijken, is het moeilijk te zeggen wanneer een placenta niet wordt uitgescheiden. Het is moeilijk om het aantal geboren baby’s te vergelijken met het aantal uitgedreven placenta’s, omdat de moeder de placenta’s vaak opeet. Het is dus belangrijk om mama na de bevalling goed te observeren op tekenen van achtergebleven placenta, zoals braken, verminderde eetlust, koorts, lusteloosheid of verkleurde (groene) vaginale afscheiding.
Uw dierenarts kan de diagnose achtergebleven placenta stellen na een onderzoek en palpatie van de buik, maar het kan ook nodig zijn om bloedonderzoek, vaginale cytologie, echografie of röntgenfoto’s uit te voeren (om een achtergebleven baby uit te sluiten). Het toedienen van oxytocine, een medicijn dat de weeën in de baarmoeder stimuleert, kan helpen de placenta te laten verdwijnen. In zeldzame gevallen is een operatie nodig om een achtergebleven placenta te verwijderen. Ovariohysterectomie is een laatste redmiddel in ernstige gevallen.
Goed advies bij zwangerschap
Weten dat er risico’s aan een zwangerschap zijn verbonden, mag de vreugde van de zwangerschap niet verminderen. Wees voorbereid, zodat u kunt ingrijpen indien nodig, en geniet dan van het wonder van de geboorte.
