Goed Bier Gas: Nitro Beers Explained

Januari 24, 2013

Er is iets poëtisch, bijna romantisch, aan een vers ingeschonken pint stout uit een nitro-tap. Het cascade-effect is betoverend; de waterval van kleine belletjes die langzaam overgaat in een donker brouwsel met een donzige, witte schuimkraag die dik genoeg is om een flessendop te laten drijven.

Nitro wordt gewoonlijk geassocieerd met een bepaalde brouwerij van Iers erfgoed uit Dublin, maar steeds meer ambachtelijke brouwerijen omarmen de stikstofmethode en voegen dergelijke bieren toe aan hun line-ups. Het aantal bars dat onafhankelijke (merkloze) nitro-taps toevoegt, groeit naarmate meer etablissementen ambachtelijk bier omarmen en de tradities van grotere brouwerijen doorbreken.

Craft-outfits zoals Sierra Nevada Brewing Co, Sixpoint Brewery, Sly Fox Beer, Yards Brewing Company en meer voegen nitro toe aan hun arsenaal. Een groot aantal brewpubs in het hele land bieden ook nitro bieren aan. “Het geeft complexiteit aan het bier”, zegt Terence Sullivan van Sierra Nevada, die vorig jaar een genitrogeneerde stout genaamd Knightro in hun pub uitbracht.

Wanneer mensen het over nitro hebben, is dat een verwijzing naar het type gas dat in het carbonatieproces wordt gebruikt. Het betekent het verschil tussen de romigere stikstofbieren (N2) en hun levendige, stekelige tegenhangers met CO2. Een typisch genitrogeneerd bier bevat ongeveer 70 procent stikstof en 30 procent koolstofdioxide.

Stikstof is grotendeels onoplosbaar in vloeistof, wat bijdraagt tot het dikke mondgevoel. Dit effect wordt bevorderd door een speciaal onderdeel van de tapinstallatie, een zogenaamde restrictieplaat, die het bier door minuscule gaatjes dwingt voordat het in het glas terechtkomt. Dat proces veroorzaakt het “stijgende” effect dat wordt bekroond met de schuimkraag. En het zijn eigenlijk alleen de bubbels aan de zijkanten van het glas die vallen.

Er is geen officiële telling van het aantal ambachtelijke brouwerijen dat stikstofbieren produceert, maar vanwege de complexe wetenschap (en geheimzinnigheid) die omgaat in het aanbod in blik of fles, houden de meesten het bij concept.

Een uitzondering is Left Hand Brewing Company in Longmont, Colo, die een Milk Stout heeft als onderdeel van hun reguliere line-up. Sinds de standaard CO2-versie van de stout meer dan tien jaar geleden in de schappen kwam, was de brouwerij bezig om uit te vinden hoe ze flessen konden nitrogeniseren.

“Het kostte een heleboel vallen en opstaan,” zei Eric Wallace, medeoprichter van Left Hand. “We begonnen te spelen met widgets en bleven het dichter en dichter duwen. Het duwtje in de rug werd gegeven door de verpakkingskant van het bedrijf – Jake Kolakowski en Mark Sample – en zij snapten het.”

De brouwerij bracht voor het eerst een gebottelde nitroversie van Milk Stout uit aan het publiek op het Great American Beer Festival van 2011. Sullivan en anderen wezen erop dat veel brouwerijen hetzelfde bier op beide soorten tapkranen naast elkaar aanbieden. Het verschil tussen de twee is enorm, waarbij het nitrobier een romige textuur en meer gelijkmatig verdeelde smaken krijgt, terwijl het CO2-bier agressiever op de tong ligt en meer naar voren springt qua aroma.

Nauwkeurige drinkers zullen opmerken dat de meeste, hoewel niet alle, bieren die op nitro worden geserveerd, de neiging hebben om zwaarder mout dan hop te zijn. Dus, meer porters en stouts dan India pale ales zijn meestal te vinden op nitro. “Historisch gezien speelt stikstof gewoon beter bij granen,” zegt Thomas Vincent, de cafébrouwer van Natty Greene’s Pub and Brewery in Raleigh, N.C.

“Altijd wanneer stikstof wordt gebruikt, althans in mijn ervaring, wordt de hop vervaagd,” zegt Vincent. “Dus, we hebben de neiging om vast te houden aan moutiger bieren.” Maar hij merkte op dat in dit tijdperk van ambachtelijke bierexperimenten niets van de tafel is, en dat “alles mogelijk is.” Hij ziet stikstofbieren steeds prominenter worden – zelfs die kleverige dikke dubbele IPA’s. Een manier waarop dit zal gebeuren is door meer ambachtelijke bierbars die onafhankelijke nitro-kranen installeren.

Fabrikanten maken dit gemakkelijker dan ooit tevoren door betaalbare nitrolijnen voor bars die zich willen onderscheiden van andere etablissementen. Hoewel het vijf jaar geleden moeilijk te vinden was, is het tegenwoordig zeldzaam om een bar te vinden die ambachtelijk bier serieus neemt zonder een onafhankelijke nitro-tap.

Sullivan, voor één, is blij om meer genitrogeneerde bieren op de markt te zien. “Ik hou van een bier met een mooie schuimkraag. Genitrogeneerd is zo strak…en met de cascadering is het voor mij een prachtig exemplaar. Het is moeilijk om aan een bar te zitten, er een geserveerd te zien worden, en niet te zeggen, ‘jeetje dat ziet er goed uit.’ Het is smakelijk.”

Be sure to check out part two of this series, “Good Beer Gas II: Nitro Beer Thrives” voor een blik op de nieuwste ambachtelijke brouwerijen die experimenteren met stikstofbier.

Foto’s © Raymond M, Howard Walfish & Damianathegirl via Flickr cc