Jedną rzeczą, która jest pewna, Kolumb był bardzo zdolnym żeglarzem, nawigatorem i kapitanem statku. Ufając swoim instynktom i kalkulacjom, wyruszył na zachód bez mapy, aby odnaleźć nowy świat. Wykazał się lojalnością wobec swoich protektorów, króla i królowej Hiszpanii, a ci wynagrodzili go, zapewniając pieniądze na wysłanie go do Nowego Świata w sumie cztery razy. Nie ma jednak wątpliwości, że podejmował złe decyzje i negatywnie wpływał na rdzennych Amerykanów.
.
Atahualpa, ostatni król Imperium Inków, został aresztowany przez kolonistów.
„Oprócz kontrowersji związanych ze zniewoleniem i brutalnymi rządami, „Wiek eksploracji”, któremu przewodził Kolumb, miał dodatkową konsekwencję w postaci sprowadzenia do Nowego Świata nowych chorób, które z czasem wyniszczyły rdzenne populacje wielu wysp i społeczności Nowego Świata. W szerszym znaczeniu historycy używają wyrażenia „wymiana kolumbijska”, aby opisać wymianę roślin, zwierząt i towarów między Wschodem a Zachodem, którą zapoczątkowały jego podróże. Choć skutki były powszechne i nie można ich wszystkich odrzucić jako negatywne, krytycy Kolumba twierdzą, że najgorsze aspekty tej wymiany sprowadzają się do wojny biologicznej.” (A+E Networks, Columbus Controversy, 2009)
W końcu jego metody i działania dogoniły Kolumba. Wielu osadników lobbowało przeciwko niemu na hiszpańskim dworze, oskarżając Kolumba o niegospodarność. W 1500 r. król i królowa wysłali królewskiego zarządcę, który zatrzymał Kolumba i jego braci i kazał odesłać ich do domu.
Ale Kolumb odzyskał wolność i odbył czwartą i ostatnią podróż do Nowego Świata, stracił jednak władzę i wiele prestiżu.