Self-Esteem vs. Self-Acceptance
Though related, self-acceptance is not the same as self-esteem. Podczas gdy poczucie własnej wartości odnosi się konkretnie do tego, jak wartościowi, lub wartościowi, widzimy siebie, samoakceptacja odnosi się do o wiele bardziej globalnej afirmacji siebie. Kiedy akceptujemy siebie, jesteśmy w stanie objąć wszystkie aspekty siebie – nie tylko te pozytywne, bardziej „wartościowe” części. Jako taka, samoakceptacja jest bezwarunkowa, wolna od wszelkich kwalifikacji. Możemy rozpoznać nasze słabości lub ograniczenia, ale ta świadomość w żaden sposób nie koliduje z naszą zdolnością do pełnej akceptacji siebie.
Regularnie powtarzam moim klientom, że jeśli naprawdę chcą poprawić swoją samoocenę, muszą zbadać, jakich części siebie nie są jeszcze w stanie zaakceptować. W ostatecznym rozrachunku bowiem lubienie siebie w większym stopniu wiąże się głównie z samoakceptacją. A tylko wtedy, gdy przestaniemy się oceniać, możemy zapewnić sobie bardziej pozytywne poczucie tego, kim jesteśmy. Dlatego też uważam, że poczucie własnej wartości wzrasta w sposób naturalny, gdy tylko przestajemy być dla siebie tak surowi. Właśnie dlatego, że samoakceptacja obejmuje znacznie więcej niż samoocenę, uważam ją za kluczową dla naszego dobrego samopoczucia.
Co determinuje naszą samoakceptację w pierwszej kolejności?
Ogólnie rzecz biorąc, podobnie jak w przypadku samooceny, jako dzieci jesteśmy w stanie zaakceptować siebie tylko w takim stopniu, w jakim czujemy się akceptowani przez naszych rodziców. Badania wykazały, że przed ukończeniem ósmego roku życia brakuje nam zdolności do sformułowania jasnego, odrębnego poczucia siebie, innego niż to, które zostało nam przekazane przez naszych opiekunów. Jeśli więc nasi rodzice nie byli w stanie, lub nie chcieli, przekazać nam informacji, że jesteśmy akceptowalni – niezależni od naszych trudnych do kontrolowania, czasem błędnych zachowań – byliśmy przygotowani do postrzegania siebie w sposób ambiwalentny. Pozytywny szacunek, jaki otrzymaliśmy od naszych rodziców, mógł zależeć niemal całkowicie od tego, jak się zachowywaliśmy, i niestety nauczyliśmy się, że wiele naszych zachowań nie było dla nich do zaakceptowania. Tak więc, identyfikując się z tymi zachowaniami, które budzą sprzeciw, nieuchronnie zaczęliśmy postrzegać siebie jako nieodpowiednich.
Dodatkowo, negatywna ocena rodzicielska może, i często tak się dzieje, wykraczać daleko poza dezaprobatę określonych zachowań. Na przykład, rodzice mogą przekazać nam ogólną wiadomość, że jesteśmy samolubni – lub nie jesteśmy wystarczająco atrakcyjni, wystarczająco inteligentni, dobrzy lub „mili”, i tak dalej. W wyniku tego, co większość specjalistów od zdrowia psychicznego zgodziłaby się uznać za subtelną formę emocjonalnego znęcania się, prawie wszyscy zaczynamy postrzegać siebie jako osoby akceptowalne tylko warunkowo. W konsekwencji uczymy się postrzegać wiele aspektów naszego ja w sposób negatywny, boleśnie internalizując uczucia odrzucenia, których zbyt często doświadczaliśmy z rąk nadmiernie krytycznych rodziców. Ta tendencja do samokrytyki jest w sercu większości problemów, które, jako dorośli, nieświadomie stworzyć dla siebie.
Biorąc pod uwagę, jak ludzka psychika działa, to prawie niemożliwe, aby nie rodzić się podobnie do tego, jak byliśmy wychowywani pierwotnie. Jeśli nasi opiekunowie zajmowali się nami w bolesny sposób, jako dorośli znajdziemy wszystkie rodzaje sposobów, aby utrwalić ten nierozwiązany ból na siebie. Jeśli byliśmy często ignorowani, besztani, obwiniani lub karani fizycznie, będziemy w jakiś sposób kontynuować to poczucie własnej godności. Kiedy więc „bijemy się w piersi”, zazwyczaj po prostu idziemy w ślady naszych rodziców. Kiedy byliśmy mali, musieliśmy tak bardzo na nich polegać, a przez to doświadczaliśmy niewielkiego autorytetu, aby zakwestionować ich mieszany werdykt na nasz temat, czuliśmy się zmuszeni zaakceptować ich negatywne oceny jako ważne. Nieustannie nas poniżali. Ale, historycznie rzecz biorąc, wiadomo, że rodzice są o wiele bardziej skłonni dać nam znać, kiedy zrobimy coś, co im przeszkadza, niż docenić nasze bardziej prospołeczne zachowania.
W pełni rozumiejąc nasze obecne zastrzeżenia co do nas samych, musimy również dodać dezaprobatę i krytykę, jaką mogliśmy otrzymać od rodzeństwa, innych krewnych, nauczycieli, naszych rówieśników. Można śmiało założyć, że prawie każdy z nas wkracza w dorosłość z pewnym negatywnym uprzedzeniem. Mamy wspólną skłonność do obwiniania się lub postrzegania siebie jako wadliwych. To tak, jakbyśmy wszyscy, w jakimkolwiek stopniu, cierpieli na ten sam chroniczny „wirus” zwątpienia w siebie.
Jak stać się bardziej akceptującym siebie?
Kultywowanie współczucia dla siebie, pozbywanie się poczucia winy i uczenie się wybaczania sobie
Akceptacja siebie bezwarunkowo byłaby niemal automatyczna, gdyby nasi rodzice przekazywali nam głównie pozytywne informacje na nasz temat – a my dorastaliśmy w ogólnie wspierającym środowisku. Ale jeśli tak nie było, musimy na własną rękę nauczyć się, jak „certyfikować” samych siebie, potwierdzać naszą istotną „OK-ness”. I nie sugeruję, że samodzielne potwierdzanie siebie ma cokolwiek wspólnego z popadaniem w samozadowolenie, a jedynie to, że musimy wyzbyć się nawyku ciągłego osądzania siebie. Jeśli w głębi nas mamy kiedykolwiek doświadczyć, jako naszego normalnego stanu bycia, osobistego spełnienia i spokoju umysłu, musimy najpierw sprostać wyzwaniu całkowitej, bezwarunkowej samoakceptacji.
Jak Robert Holden ujął to w swojej książce Happiness Now! „Szczęście i samoakceptacja idą ze sobą w parze. W rzeczywistości twój poziom samoakceptacji określa twój poziom szczęścia. Im więcej masz samoakceptacji, tym więcej szczęścia pozwolisz sobie zaakceptować, otrzymać i cieszyć się nim. Innymi słowy, cieszysz się tyle szczęścia, ile uważasz, że jesteś wart .”
Być może bardziej niż cokolwiek innego, kultywowanie samoakceptacji wymaga, abyśmy rozwinęli więcej współczucia dla siebie. Tylko wtedy, gdy możemy lepiej zrozumieć i wybaczyć sobie rzeczy, które wcześniej zakładaliśmy, że muszą być naszą winą, możemy zabezpieczyć relację z samym sobą, która do tej pory nam umykała.
Aby przyjąć bardziej kochającą postawę wobec siebie – kluczowy warunek wstępny samoakceptacji – musimy uświadomić sobie, że do tej pory czuliśmy się dość mocno zobowiązani do demonstrowania naszej wartości innym, tak jak początkowo doszliśmy do wniosku, że musimy poddać się osądzającemu autorytetowi naszych opiekunów. Nasze szukające aprobaty zachowania od tego czasu po prostu odzwierciedlały dziedzictwo warunkowej miłości naszych rodziców.
Podjęcie takiego szczerego badania tego, co nazwałbym naszym niemal „uniwersalnym trudem”, prawie nieuchronnie generuje zwiększone współczucie dla samego siebie. To dzięki temu współczuciu możemy nauczyć się bardziej lubić siebie i postrzegać siebie jako zasługujących na miłość i szacunek dzięki samej „mocy” naszej gotowości do konfrontacji z tym, co wcześniej było dla nas tak trudne do zaakceptowania w nas samych.
W pewnym sensie wszyscy nosimy „blizny warunkowej miłości” z przeszłości. Wszyscy znajdujemy się w szeregach „chodzących rannych”. I to uznanie naszego wspólnego człowieczeństwa może pomóc wzbudzić w nas nie tylko uczucia nawykowo powstrzymywanej życzliwości i dobrej woli wobec samych siebie, ale także wobec innych.
Aby stać się bardziej akceptującymi siebie, musimy zacząć od powiedzenia sobie, że biorąc pod uwagę wszystkie nasze negatywnie tendencyjne przekonania odnoszące się do samych siebie, zrobiliśmy wszystko, co w naszej mocy. W tym świetle musimy ponownie przeanalizować szczątkowe poczucie winy, jak również nasze liczne samokrytyki i docinki. Musimy zadać sobie konkretne pytanie, czego w sobie nie akceptujemy i, jako osoby odpowiedzialne za nasze uzdrowienie, przynieść współczucie i zrozumienie dla każdego aspektu odrzucenia lub zaprzeczenia. Robiąc to, możemy zacząć rozpuszczać przesadne poczucie winy i wstydu, oparte na standardach, które po prostu nie odzwierciedlają tego, co można realistycznie oczekiwać od nas w tym czasie.
Słynne francuskie wyrażenie, „Tout comprendre, c’est tout excuser” („zrozumieć wszystko, to wybaczyć wszystko”) jest dictum, że powinniśmy zastosować co najmniej tyle do siebie, jak i do innych. Dla więcej możemy zrozumieć, dlaczego w przeszłości byliśmy zmuszeni do działania w szczególny sposób, tym bardziej prawdopodobne, że będziemy w stanie zarówno usprawiedliwić się za to zachowanie i uniknąć powtarzania go w przyszłości.
Becoming więcej samoakceptacji wymaga, że zaczynamy doceniać, że ostatecznie, nie jesteśmy naprawdę winić za nic – czy to nasz wygląd, inteligencja, lub każdy z naszych bardziej wątpliwych zachowań. Wszystkie nasze działania zostały wymuszone przez jakąś kombinację pochodzenia i biologii. Idąc dalej, z pewnością możemy wziąć odpowiedzialność za to, jak skrzywdziliśmy lub źle potraktowaliśmy innych. Ale jeśli mamy produktywnie pracować nad tym, by stać się bardziej akceptującymi siebie, musimy to zrobić ze współczuciem i przebaczeniem w naszych sercach. Musimy zdać sobie sprawę, że biorąc pod uwagę nasze wewnętrzne zaprogramowanie aż do tego momentu, nie mogliśmy zachować się inaczej.
Aby zdjąć z siebie haczyk i stopniowo ewoluować do stanu bezwarunkowej samoakceptacji, kluczowe jest, abyśmy przyjęli postawę „samowybaczenia” za nasze przewinienia. W końcu może nawet dojdziemy do wniosku, że nie ma czego wybaczać. Niezależnie od tego, co mogliśmy wcześniej wywnioskować, w pewnym sensie zawsze byliśmy niewinni – robiliśmy wszystko, co w naszej mocy, biorąc pod uwagę:
- To, co było w nas wrodzone
- Jak nieodparte były nasze potrzeby w danym momencie
- To, w co wtedy wierzyliśmy o sobie
To, co w końcu decyduje o najbardziej problematycznym zachowaniu, jest związane z powszechnymi psychologicznymi mechanizmami obronnymi. Ja prawie graniczy na okrutnym dla my obwiniać się, lub trzymać się w pogardzie, dla postępować w sposobach który w czasie my myśleć my musieć w celu ochraniać themselves od niepokoju, wstydu, lub emocjonalnego distress.
Embracing Nasz Cień Ja
Jako rodzaj P.S. do above, samoakceptacja także zawiera nasz chęć rozpoznawać i robić pokojowi z częściami jaźni które until now mogli zaprzeczać lub unikać. Mam tu na myśli nasze nielegalne lub antyspołeczne impulsy – nasze „ja cieniste”, które w przeszłości mogły nas wystraszyć lub sabotować. Mimo to, stanowi on istotną część naszej natury i musi zostać funkcjonalnie zintegrowany, jeśli chcemy stać się całością. Tak długo jak odmawiamy zaakceptowania oderwanych segmentów siebie, pełna i bezwarunkowa samoakceptacja pozostanie na zawsze poza naszym zasięgiem.
Gdy jesteśmy w stanie współczuć i zrozumieć pochodzenie tych ciemniejszych, recesywnych fragmentów, każda samoocena zakorzeniona w nich zaczyna być nie tylko bezlitosna, ale i niesprawiedliwa. Faktem jest, że praktycznie każdy z nas ma w sobie zakazane impulsy i fantazje – niezależnie od tego, czy wiążą się one z brutalnym zranieniem kogoś, kogo uważamy za obrzydliwego, sprawowaniem niepohamowanej władzy nad innymi, czy bieganiem nago po ulicach. Kiedy jesteśmy w stanie to rozpoznać, jesteśmy również na dobrej drodze do zaakceptowania siebie bez stawiania warunków. Doceniając fakt, że jakkolwiek dziwaczne czy oburzające jest większość naszych „złych wyobrażeń”, prawdopodobnie są one jedynie wymyśloną rekompensatą za upokorzenia, krzywdy czy niedostatki, których doświadczyliśmy w przeszłości, możemy teraz uznać nasze „odchylenia” za raczej normalne.
Ponadto, nawet gdy dochodzimy do akceptacji naszej cienistej strony, wciąż możemy zachować dobrowolną kontrolę nad tym, jak te części nas wyrażają się – to znaczy w sposób, który może zapewnić bezpieczeństwo zarówno nam samym, jak i innym. Tak długo, jak jesteśmy w stanie ponownie połączyć się z naszym najgłębszym, najprawdziwszym „ja”, będziemy pochodzić z miejsca miłości i troski. W związku z tym nie powinniśmy robić niczego, co naruszałoby nasze naturalne tendencje do współczucia i identyfikacji z całą ludzkością. Posiadanie i integrowanie naszych różnych oblicz jest doświadczeniem transcendentalnym. A kiedy nie czujemy się już oddzieleni od innych, wszelkie złowrogie motywy, aby wyrządzić im krzywdę dosłownie znikają.
Akceptacja siebie vs. Samodoskonalenie
Powinno być oczywiste, że samoakceptacja nie ma nic wspólnego z samodoskonaleniem. Nie chodzi tu o „naprawianie” czegokolwiek w nas samych. Z samoakceptacją, po prostu potwierdzamy to kim jesteśmy, z jakimikolwiek mocnymi i słabymi stronami, które posiadamy.
Problem z jakimkolwiek skupieniem się na samodoskonaleniu jest taki, że taka orientacja nieuchronnie czyni samoakceptację warunkową. W końcu nigdy nie możemy czuć się w pełni bezpieczni czy wystarczająco dobrzy tak długo, jak długo nasza samoocena zależy od ciągłego poprawiania siebie. Samoakceptacja jest zorientowana na tu i teraz, a nie na przyszłość. Samoakceptacja polega na tym, że już jesteśmy w porządku, bez żadnych zastrzeżeń, kropka. Nie chodzi o to, że ignorujemy lub zaprzeczamy naszym wadom lub słabościom, tylko o to, że postrzegamy je jako nieistotne dla naszej podstawowej akceptowalności.
Wreszcie, ustalamy standardy dla naszej samoakceptacji. A kiedy zdecydujemy się przestać oceniać samych siebie, lub utrzymywać wynik z samym sobą, możemy przyjąć postawę nieoceniającego przebaczenia. W rzeczywistości, kiedy powstrzymamy się od trwającego całe życie nawyku oceniania i przewartościowywania siebie – dążąc raczej do współczucia i zrozumienia naszych przeszłych zachowań – przekonamy się, że naprawdę nie ma czego wybaczać. Oczywiście, możemy ślubować, że w przyszłości będziemy postępować lepiej, ale mimo to możemy zaakceptować siebie dokładnie takimi, jakimi jesteśmy dzisiaj, niezależnie od naszych niedociągnięć.
Nie mogę wystarczająco podkreślić, że możliwe jest zaakceptowanie i pokochanie siebie i nadal być zaangażowanym w rozwój osobisty przez całe życie. Akceptacja siebie takimi, jakimi jesteśmy dzisiaj, nie oznacza, że będziemy pozbawieni motywacji do wprowadzania zmian i ulepszeń, które uczynią nas bardziej skutecznymi, lub które wzbogacą nasze życie. Po prostu ta samoakceptacja nie jest w żaden sposób związana z takimi zmianami. Nie musimy właściwie nic robić, aby zapewnić sobie samoakceptację: Musimy tylko zmienić sposób, w jaki patrzymy na siebie. Zmiana naszych zachowań staje się wyłącznie kwestią osobistych preferencji, a nie warunkiem wstępnym dla większej samooceny.
Tak naprawdę chodzi o to, aby przyjść z radykalnie innego miejsca. Jeśli samoakceptacja ma być „zdobyta”, jako rezultat ciężkiej pracy nad sobą, to jest ona warunkowa. Ciągła „praca” nad akceptacją siebie nigdy nie może być zakończona. Nawet zdobycie piątki z plusem w jakimkolwiek przedsięwzięciu, którego używamy do oceniania siebie, może dać nam tylko chwilowe wytchnienie od naszych dążeń. Przekazujemy sobie bowiem wiadomość, że jesteśmy warci tylko tyle, ile warte jest nasze ostatnie osiągnięcie. Nigdy nie możemy ostatecznie „dojść” do pozycji samoakceptacji, ponieważ nieumyślnie określiliśmy nasze dążenie do takiej akceptacji jako wieczne.
W trzymaniu się takich perfekcjonistycznych standardów, jednakże, możemy nieumyślnie zatwierdzać to, jak nasi warunkowo kochający rodzice postępowali z nami. Ale z pewnością nie walidujemy samych siebie – ani nie traktujemy siebie z życzliwością i uwagą, których nasi rodzice nie zdołali nam odpowiednio zapewnić.
Tylko wtedy, gdy jesteśmy w stanie dać sobie bezwarunkową aprobatę – rozwijając większe współczucie dla siebie i skupiając się o wiele bardziej na naszych pozytywach niż negatywach – możemy, w końcu, wybaczyć sobie nasze błędy, jak również zrezygnować z naszej potrzeby aprobaty innych. Bez wątpienia popełniliśmy błędy. Ale przecież wszyscy inni też. A w każdym razie, nasza tożsamość nie jest równa naszym błędom.
Wreszcie, nie ma powodu, dla którego nie moglibyśmy już teraz zdecydować się na przekształcenie naszego fundamentalnego poczucia tego, kim jesteśmy. I być może będziemy musieli przypomnieć sobie, że nasze różne słabości są częścią tego, co czyni nas ludźmi. Gdyby wszystkie nasze wady i niedoskonałości nagle zniknęły, moja ulubiona teoria mówi, że natychmiast zamienilibyśmy się w białe światło i zniknęlibyśmy z powierzchni tej planety. Tak więc w dążeniu do bezwarunkowej samoakceptacji, możemy nawet chcieć być dumni z naszych niedoskonałości. W końcu, gdybyśmy byli poza krytyką w pierwszej kolejności, nigdy nie mielibyśmy okazji, aby podnieść się do tego unikalnie ludzkiego wyzwania.
