Klinicyści powinni rozważyć rozpoznanie ciąży pozamacicznej u każdej kobiety w pierwszym trymestrze ciąży, u której występuje ból brzucha lub miednicy, krwawienie z pochwy lub oba te objawy. Częstość występowania ciąży pozamacicznej wynosi 1-2% i nadal jest najczęstszą przyczyną zgonów związanych z ciążą w pierwszym trymestrze, stanowiąc około 10% wszystkich zgonów związanych z ciążą. Pominięta ciąża pozamaciczna jest główną przyczyną roszczeń o błędy w sztuce lekarskiej.
Cechy wysokiego ryzyka dla możliwości ciąży pozamacicznej obejmują historię ciąży pozamacicznej, historię choroby zapalnej miednicy, użycie urządzenia wewnątrzmacicznego i historię chirurgii kanalików. Niestety, same wyniki badań klinicznych nie są w stanie wiarygodnie zdiagnozować lub wykluczyć ciąży pozamacicznej.
Badanie ultrasonograficzne przyłóżkowe jest wskazane w przypadku krwawienia z pochwy lub bólu brzucha u pacjentki w pierwszym trymestrze ciąży. Nie należy wykonywać ultrasonografii przyłóżkowej, jeśli opóźnia to resuscytację lub ostateczną opiekę chirurgiczną u niestabilnej pacjentki.
W wielu badaniach potwierdzono, że ultrasonografia miednicy w warunkach ostrej opieki, zwłaszcza na oddziale ratunkowym (ED), jest dokładna diagnostycznie i korzystna dla przepływu krwi.
Jedna metaanaliza ultrasonografii wykonanej przez lekarza pogotowia jako testu diagnostycznego dla ciąży pozamacicznej wykazała, że ma ona czułość 99,3% i negatywną wartość predykcyjną 99,96% dla wykrycia ciąży wewnątrzmacicznej. Przy częstości występowania choroby 7,5% i ujemnym współczynniku prawdopodobieństwa 0,08, wizualizacja ciąży wewnątrzmacicznej przez lekarza pogotowia ratunkowego daje prawdopodobieństwo ciąży pozamacicznej 0,6%. W retrospektywnym badaniu 585 kobiet w okresie 2,5 roku stwierdzono, że czułość i swoistość badania ultrasonograficznego w wykrywaniu ciąży pozamacicznej wynosiła 88,5% i 96,5% przy pierwszym badaniu ultrasonograficznym oraz 93,1% i 95,7% po dodatkowym badaniu.
W badaniu pierwszego trymestru dotyczącym cech ultrasonograficznych w diagnostyce ciąży pozamacicznej stwierdzono, że pusta macica pozwala przewidzieć ciążę pozamaciczną z czułością 81,1% i swoistością 79,5%. Czułość i swoistość dla pseudosac, masy przydatków i wolnego płynu były następujące: 5,5% i 94,2%; 63,5% i 91,4%; oraz 47,2% i 92,3%, odpowiednio.
Bedside ultrasonography is an important tool for emergency medicine clinicians and other acute care clinicians to use in assessing patients’ risk for potential ectopic pregnancy. Wczesna diagnoza może być bardzo cenna w zmniejszaniu zachorowalności i śmiertelności. Diagnoza przed pęknięciem jajowodu może zapobiec zagrażającemu życiu krwotokowi i zwiększyć prawdopodobieństwo, że pacjent może być leczony farmakologicznie lub poprzez operację oszczędzającą jajowód.
Jednakże, użycie obrazowania ultrasonograficznego nigdy nie powinno wykluczać odpowiedniej resuscytacji lub ostatecznego leczenia chirurgicznego u pacjenta, który jest niestabilny hemodynamicznie i u którego istnieje silne podejrzenie ciąży pozamacicznej.
Celem przyłóżkowej ultrasonografii jest rozpoznanie ciąży wewnątrzmacicznej (IUP). Ciąża pozamaciczna może być wiarygodnie wykluczona u pacjentek z wykazaną IUP; ciąża heterotopowa występuje bardzo rzadko u pacjentek, które nie przyjmują środków zwiększających płodność. Ciąża heterotopowa występuje w około 1 na 5 000 ciąż, ale częstość występowania wzrasta do 1 na 100 u kobiet poddawanych stymulacji płodności lub procedurom.
Ta ograniczona diagnostyka różni się od diagnostyki ultrasonograficznej wykonywanej przez dział radiologii i została również nazwana ograniczoną ultrasonografią w miejscu opieki (PLUS). Kiedy poziom beta ludzkiej gonadotropiny kosmówkowej (β-hCG) w surowicy jest wyższy niż 1500 mIU/mL, czyli poziom znany jako strefa dyskryminacyjna, powinny być obecne przezpochwowe wyniki ultrasonograficzne IUP (patrz obraz poniżej).
Obraz poprzeczny ciąży wewnątrzmacicznej. Diagnostic, Suggestive, and Indeterminate Ultrasonographic Findings
Pierwszą strukturą rozwojową wystarczająco dużą, aby można ją było uwidocznić w ultrasonografii przezpochwowej, jest worek ciążowy, który pojawia się w jamie endometrium około 4,5-5 tygodnia ciąży (co odpowiada poziomowi β-HCG wynoszącemu 1000-1500 mIU/mL). Pomiar średniej średnicy woreczka (MSD) jest ważny dla oszacowania wieku ciążowego, jak również dla potwierdzenia późniejszego prawidłowego rozwoju zarodka.
Według badania przeprowadzonego przez Oh i wsp. nie stwierdzono różnicy w średnicy worka ciążowego w 28-35 dniu po ostatniej miesiączce w ciążach prawidłowych i nieprawidłowych, ale mniejsza niż oczekiwana średnica worka ciążowego w ciążach w 36-42 dniu po ostatniej miesiączce okazała się być predyktorem samoistnego poronienia.
Konserwatywna definicja sonogramu diagnostycznego dla IUP obejmuje wykazanie wyraźnie zdefiniowanego woreczka żółtkowego w obrębie worka ciążowego (patrz obrazy poniżej).
Obraz worka ciążowego z woreczkiem żółtkowym. 
Zdjęcie poprzeczne worka ciążowego z woreczkiem żółtkowym. Worek żółtkowy pojawia się w 5-6 tygodniu ciąży i powinien być zdecydowanie obecny, gdy MSD jest większe niż 8 mm. Zarodek, czyli biegun płodowy, można uwidocznić w ultrasonografii przezpochwowej w 6 tygodniu ciąży, a w ultrasonografii przezbrzusznej w 7 tygodniu ciąży i powinien być obecny, gdy MSD przekracza 16 mm.
Badania wykazały, że wartość graniczna 25 mm może zwiększyć czułość do 100%.
Embryonalna czynność serca zaczyna być widoczna w około 7 tygodniu ciąży i powinna być widoczna, jeśli długość korona-rump lub długość bieguna płodowego jest większa niż 5 mm.
Definitywne rozpoznanie ultrasonograficzne ciąży pozamacicznej jest stawiane tylko w około 20% przypadków, kiedy ciąża pozamaciczna jest wyraźnie zidentyfikowana (tzn. uwidoczniony jest pozamaciczny worek ciążowy z woreczkiem żółtkowym lub biegunem płodowym). Istnieją jednak liczne wyniki badań, które są wysoce sugerujące ciążę pozamaciczną, w tym pusta macica u pacjentki z poziomem β-hCG powyżej strefy dyskryminacyjnej, masa przydatków inna niż prosta torbiel (patrz obraz poniżej), echogeniczny płyn w przestrzeni przykoronowej lub cokolwiek więcej niż niewielka ilość płynu w przestrzeni przykoronowej.
Obraz macicy bez bieguna płodowego i złożona masa przydatków zgodna z ciążą pozamaciczną. Pacjentki, które wykazują takie wyniki powinny być prowadzone w porozumieniu z położnikiem; prawdopodobnie będą potrzebowały eksploracji chirurgicznej lub terapii medycznej metotreksatem.
Ultrasonograficzne wyniki, które nie są ani diagnostyczne ani wysoce sugerujące IUP lub ciążę pozamaciczną są klasyfikowane jako nieokreślone. Wyniki te obejmują pustą macicę, nieprawidłowy worek ciążowy (np. worek o nieregularnych granicach lub MSD na tyle duży, że można by się spodziewać struktury wtórnej, takiej jak worek żółtkowy), prawidłowy worek ciążowy bez worka żółtkowego lub zarodka, niespecyficzny zbiór płynu wewnątrzmacicznego oraz źle zdefiniowany materiał echogeniczny w obrębie jamy endometrium (patrz obraz poniżej). Pacjentki, które wykazują takie wyniki są zazwyczaj ściśle monitorowane poprzez seryjne testy β-HCG i ocenę kliniczną, ponieważ około 10-25% takich pacjentek ma prawidłowe ciąże.
Obraz nieprawidłowego endometrium u pacjentki z ciążą pozamaciczną. 
