Is het ketogeen dieet weer een rage – of kan het helpen om diabetes onder controle te houden?
Het uitzoeken van een dieet dat ons lichaam van brandstof voorziet en ons gezond houdt zonder aan smaak in te boeten, is voor iedereen een ontmoedigende taak. Factor in diabetes en deze taak kan plotseling lijken op een onoverkomelijk obstakel overwonnen alleen door de meest gezondheidsbewuste fitness goeroe. Sommige diëten zijn duidelijk rages, die schijnbaar van de ene op de andere dag opduiken, boeken en recepten verkopen en vaak ook voedsel zelf, om vervolgens in de schemering te verdwijnen en de volgende dag te worden ingehaald door weer een nieuwe reeks richtlijnen waarmee we, optimistisch, het beste zelf moeten worden dat we kunnen zijn.
Er zijn schijnbaar eindeloze mogelijkheden om een dieet samen te stellen dat aan elke notie of behoefte voldoet. Echter, degenen die leven met diabetes kunnen vinden dat deze diëten niet altijd werken om glycemische controle en bloedsuikerspiegel in evenwicht te brengen. Dus hoe zit het met het ketogeen dieet? Is het een rage die op een dag zal worden verdrongen door de volgende nieuwste manier om te eten, of zal de wetenschap achter het ervoor zorgen dat het een levenslange en trouwe aanhang houdt? En als dat laatste het geval is, welke rol kan het dan spelen in het leven van mensen met diabetes?
Origins
Ketogene diëten werden voor het eerst voorgesteld als een manier om epileptische aanvallen bij kinderen onder controle te houden. Vóór het keto-dieet vastten epileptici vaak om de aanvallen te verminderen, zodat het keto-dieet een minder beperkend alternatief bood. Hoewel effectief, werd het dieet meestal verdrongen door medicijnen – behalve in een segment van de bevolking die aan epilepsie lijdt en deze niet onder controle kan houden met medicijnen, en voor hen heeft het ketogeen dieet veel succes gehad. Samen met de voordelen die het biedt aan epileptici, vooral kinderen, wordt het ketogeen dieet ook bestudeerd als een mogelijke zalf voor vele neurologische aandoeningen en diabetes ook.
Wat betekent “ketogeen”?
Al onze cellen hebben brandstof nodig om te functioneren. Deze brandstof komt uit drie bronnen: vet, koolhydraten en eiwit, macronutriënten genoemd. Te veel eiwit zonder vet brengt ons in gevaar voor een handvol complicaties, dus eiwit kan nooit gezond dienen als een primaire bron van brandstof. Dan blijven vet en koolhydraten over als de belangrijkste energieleveranciers – de energie die ons in staat stelt om alles te doen, van ademen en knipperen als we op de bank zitten te vegeteren tot het zwemmen van het Kanaal. De voorkeursbrandstof van onze cellen bestaat uit koolhydraten, die gemakkelijk worden omgezet in glucose, dat op zijn beurt gemakkelijk wordt omgezet in energie. Dit is de reden waarom atleten “koolhydraten laden” voordat ze aan wedstrijden deelnemen. Het lichaam levert topprestaties als het voldoende glucose en glycogeenvoorraden bij de hand heeft. Wanneer het glycogeen opraakt, dan gaat het lichaam over op vet. Wanneer er geen bloedsuiker meer is voor onze cellen om te verbruiken, zoeken ze een alternatieve vorm van energie. Deze energie komt van ketonen, wat verbindingen zijn die ons lichaam produceert uit opgeslagen vet. Dus een ketogeen dieet is een dieet met veel vet en zeer weinig koolhydraten, wat resulteert in de productie van ketonen om te worden gebruikt als brandstof in plaats van glucose.
Het woord “keto” heeft vaak negatieve associaties voor mensen die leven met diabetes, vooral Type 1. DKA, diabetische ketoacidose, is een levensbedreigende aandoening die ontstaat wanneer het lichaam te veel ketonen produceert. Hoe verschilt het opzettelijk in ketose komen door een bewust dieet van het per ongeluk in ketose komen? Het antwoord heeft te maken met het niveau van ketonen, waarbij de eerste een “gereguleerde en gecontroleerde productie” veroorzaakt en de tweede een overvloed.
Wat heeft ketogenic te bieden?
De voordelen van een ketogeen dieet zijn goed gedocumenteerd voor mensen die leven met diabetes type 2. Niet alleen helpt het dieet de bloedsuikerspiegel te beheersen, maar het bevordert ook gewichtsverlies. De resultaten voor mensen die leven met Type 1 zijn minder overtuigend. Veel studies richten zich op koolhydraatarme diëten zoals paleo en Atkins, die zich meer richten op soorten koolhydraatarm voedsel om te eten, in tegenstelling tot een keto-dieet, dat veel aandacht besteedt aan macronutriënten en in ketose blijven. Er lijken minder studies te zijn die het laatste onderzoeken, maar er is observationele informatie die lijkt aan te geven dat het dieet een manier biedt om A1C niveaus en glycemische controle te beheren. Veel mensen met diabetes die zich aan het keto-dieet houden, hebben ontdekt dat ze hun gebruik van insuline aanzienlijk verminderen.
Vlees, vlees en meer vlees
Dus wat maakt Keto anders dan andere diëten? Vlees, vlees en nog eens vlees. Er is geen vlees of vis die off limits is op keto, met inbegrip van de meestal verboten spek. Niet-zetmeelrijke groenten zoals spruitjes en bloemkool worden aangemoedigd, net als oliën, boter en reuzel. Kaas en Griekse yoghurt kunnen ook nietjes zijn van een keto-dieet.
Dit dieet is echter niet voor iedereen. Als traditioneel brood, pasta, rijst, aardappelen en / of fruit zijn waar je voor leeft, dan zou je gewoon ellendig kunnen zijn op keto. Echter, als je open staat voor het verkennen van andere smaken, dan is het goede nieuws dat er vervangers zijn voor veel van deze voedingsmiddelen. Bloemkool pizzabodem, rijst, en zelfs gnocchi; zoodles (noedels gemaakt van courgette); amandelmeel brood en amandelmelk zijn allemaal gemakkelijk verkrijgbaar bij de meeste winkels nu. Een kleine hoeveelheid bessen is acceptabel, maar zeg maar dag tegen appels, meloenen, pruimen en perziken. Drank en suiker zijn ook uit, maar als je leeft met diabetes, weet je waarschijnlijk al hoe je deze verlangens moet beheren.
Luister naar je lichaam … en je arts
Als je insuline gebruikt, moet je mogelijk onmiddellijk je inname overal van 30-50% verlagen zodra je in ketose komt. Voor mensen met Type 1 kan dit aanzienlijk helpen bij het onder controle houden van pieken en hypos.
Zoals bij elk dieet, moeten er voorzorgsmaatregelen worden genomen. Zwangere vrouwen en mensen met een nierziekte zijn geen goede kandidaten voor dit dieet, en sommige mensen met diabetes kunnen merken dat het dieet hun insulineresistentie verhoogt. Zuivel kan vaak de bloedsuikerspiegel doen stijgen, dus het vermijden van zuivel in een keto-dieet en het nemen van een vitamine D-supplement kan een betere optie zijn voor sommige mensen. Het is belangrijk om aandacht te besteden aan de manier waarop je lichaam reageert en te beseffen dat geen enkel dieet een one-size-fits-all-model is.
De truc om de voordelen van het keto-dieet te benutten, is om in ketose te blijven, wat betekent dat je je koolhydraten op 5% of minder van je calorieën houdt. De 5% kan overal vallen tussen 20-50 gram per dag. Als een insulineshot echter wordt gemist terwijl je in diepe ketose bent, is er een goede kans dat je jezelf behoorlijk ziek zult vinden, dus het is waarschijnlijk het beste om het risico te vermijden en koolhydraten aan de bovenkant van dit spectrum te houden.
Dit dieet is misschien onhoudbaar als een manier van leven op lange termijn voor veel mensen, maar als je ijzeren wilskracht hebt en de wens om een beperkend dieet te proberen dat je nog steeds toestaat om jezelf te verwennen met vettig vlees en oliën, zou een keto-dieet heel goed de manier voor jou kunnen zijn om je diabetes te helpen beheren en tegelijkertijd gewicht te beheren.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2129159/ (2004)
https://www.virtahealth.com/research (2018)
https://www.dietdoctor.com/low-carb/with-diabetes-medications (2018)
https://ketologic.com/keto-faqs/how-many-carbs-a-day-for-ketosis/ (2017)
https://www.nytimes.com/2018/05/07/well/live/low-carb-diet-type-1-diabetes.html (2018)
https://diabetesstrong.com/ketogenic-diet-and-diabetes (2018)
https://en.wikipedia.org/wiki/Ketogenic_diet
Lees meer over Voeding en Diabetes.