Voor veel mensen, vooral vrouwen, gaat veel van hun mentale energie zitten in het wegstoppen van hun gevoelens, zo ver naar beneden dat ze niet eens weten dat ze ze hebben. Ze brengen hun leven door met het behagen van anderen, met het zoeken naar de goedkeuring van iedereen behalve van zichzelf.
“We zijn niemands. Wij verbergen ons. We weten niet wie we zijn,” zegt psycholoog Emilie Ross Raphael, Ph.D., uit Chapel Hill, North Carolina. Ze bedoelt ‘we’ niet in de collectieve zin, maar in de persoonlijke zin. Ze rekent zichzelf tot degenen die hebben geleerd – of in haar geval hebben moeten leren – eerlijk te zijn over haar eigen gevoelens.
Typisch, zegt Raphael, is het probleem dat je altijd “ja” zegt terwijl je vaak “nee” bedoelt. En de oplossing komt meestal neer op het geven van jezelf toestemming om boos te voelen-en het vinden van de moed om te zeggen wat er op je lever ligt zonder angst om de liefde van anderen te verliezen.
Tot dit gebeurt, is het niet mogelijk om een gezonde relatie te hebben. Gekwetste gevoelens zijn onvermijdelijk in relaties, gedoemd te ontstaan in een snelle wereld van onvolmaakte communicatie tussen mensen.
De truc is ze uit te spreken. Dat vereist het uiten van woede op de juiste wijze-een van de grote uitdagingen van het zijn een volwassene en het beheren van onszelf. Vaker mensen houden hun gevoelens in, dan bij een aantal kleine overtreding exploderen buiten proportie van de oorzaak, vaak verbijsteren iedereen om hen heen.
Het is niet een proces van de ene op de andere dag. Je moet leren om grenzen te stellen met anderen. En om de bronnen van goedkeuring naar binnen te verplaatsen, van naar buiten. “Dit is het verhaal van mijn leven,” zegt Raphael. “Het komt doordat ik ouders had die moeilijk te plezieren waren en hoge eisen stelden. Als we opgroeien, dragen we de kritische ouders in ons hoofd met ons mee. Wij worden de kritische. We zijn, bijvoorbeeld, altijd bezig met het verdisconteren van complimenten. En we houden een laag zelfbeeld in stand door ons selectief te richten op negatieve input van de mensen om ons heen.”
Om te beginnen moet je woede gaan zien als een constructieve emotie. Het is een signaal dat je gevoelens gekwetst zijn en dat je moet overgaan tot conflictoplossing. Raphael zet de stappen uiteen in haar boek Free Spirit: A Declaration of Independence for Women(Washington House).
Hier volgt Raphael’s advies om woede op de juiste manier te uiten.
Onderzoek of je huidige woede of wrok of gekwetste gevoelens het topje zijn van een veel grotere ijsberg. Hoe lang heeft u dergelijke gevoelens al? Als u boos wordt op uw man omdat hij een avondje met zijn maatjes uitgaat, gaat het misschien niet zozeer om dat ene geval, maar om hoeveel van zichzelf hij in het algemeen aan u geeft en uw gevoel dat dat niet genoeg is.
Leer moedig te zijn. Als u het gevoel hebt dat u gemakkelijk geïntimideerd wordt om terug te krabbelen, schrijf dan uw gevoelens op en geef uw schrijven aan de andere persoon.
Doe geen beschuldigende uitspraken. Conflicten oplossen begint met het begrip dat de waarheid relatief is. Zoveel hangt af van iemands perspectief, en niemand van ons heeft een slot op het hele plaatje van iets. Toch beginnen de meeste mensen met precies de meest destructieve vraag: Wie heeft gelijk en wie heeft ongelijk. Twee mensen besteden tijd aan het overtuigen van de ander van het gelijk van hun eigen standpunt. Maar in feite zijn de meeste meningsverschillen gebaseerd op interpretaties die rechtstreeks voortkomen uit privé-ervaringen in het leven, niet op een of andere verifieerbare waarheid.
De allerbeste manier om conflicten op te lossen is te luisteren naar de andere partij. De meeste mensen willen gewoon gehoord worden; het is een elementaire vorm van bekrachtiging. En vaak suggereert de oplossing zichzelf uit wat er wordt gesproken.
Sta uw partner toe zijn of haar grieven te uiten. Dat is een goede zaak, want anders bouwen deze gevoelens muren op tussen mensen.
Neem verantwoordelijkheid voor uw aandeel in het ontstaan van problemen. Vraag uzelf af: Hoe hebben mijn daden en de dingen die ik heb gezegd of nagelaten te zeggen bijgedragen aan het ontstaan van deze situatie of crisis?
Het is de laatste stap waar mensen het vaakst op tekort schieten – het accepteren van verantwoordelijkheid om dingen beter te maken. “Je moet uitzoeken wat de situatie in de toekomst beter zal maken, zodat deze situatie zich niet meer voordoet,” merkt Raphael op. “Verder moet je de ander vertellen: ‘dit is wat ik nu van je nodig heb om de dingen beter te maken.’ Je moet de verantwoordelijkheid nemen voor wat het nu zal oplossen. Is het alleen maar luisteren? Is het een verontschuldiging? De meeste mensen missen dit stuk.”
