In Nederland kreeg de laboratoriumassistent van Pieter van Musschenbroek, Andreas Cuneus, in 1746 een extreme schok toen hij met een leydenkruik werkte, de eerste geregistreerde verwonding door door de mens opgewekte elektriciteit. In het midden van de 19e eeuw kwamen hoogspanningsinstallaties in gebruik voor de verlichting van theaters en vuurtorens, wat leidde tot de eerste geregistreerde dood door een ongeval in 1879 toen een toneeltimmerman in Lyon, Frankrijk, een draad van 250 volt aanraakte.
De verspreiding van straatverlichtingssystemen op basis van booglampen (die in die tijd een spanning van meer dan 3000 volt hadden) na 1880 leidde ertoe dat veel mensen stierven door contact met deze hoogspanningsleidingen, een vreemd nieuw fenomeen dat ogenblikkelijk leek te doden zonder een spoor achter te laten op het slachtoffer. Dit zou leiden tot executie door elektriciteit in de elektrische stoel in het begin van de jaren 1890 als een officiële methode van de doodstraf in de Amerikaanse staat New York, beschouwd als een meer humaan alternatief voor ophanging. Na een sterfgeval in 1881 in Buffalo, New York, veroorzaakt door een lichtboog met hoogspanning, trachtte een plaatselijke tandarts, Alfred P. Southwick genaamd, dit fenomeen te ontwikkelen tot een manier om veroordeelde misdadigers te executeren, waarbij hij zijn apparaat baseerde op wat hij goed kende, een tandartsstoel.
De volgende negen jaar zagen een promotie door Southwick, de New Yorkse staatscommissie Gerry (waarvan Southwick deel uitmaakte) die executie door elektriciteit aanbeval, een wet op 4 juni 1888 die het de staatsvorm van executie maakte op 2 januari 1889, en een verdere staatscommissie van artsen en advocaten om de details van de gebruikte methode af te ronden.
De invoering van de elektrische stoel raakte verwikkeld in de “oorlog van de stromen” tussen het gelijkstroomsysteem van Thomas Edison en het wisselstroomsysteem van de industrieel George Westinghouse in 1889, toen de bekende anti-AC activist Harold P. Brown adviseur werd van de commissie. Brown drong, met de hulp en soms collusie van Edison Electric en Westinghouse’s belangrijkste AC rivaal, de Thomson-Houston Electric Company, aan op de succesvolle goedkeuring van wisselstroom om de stoel aan te drijven, een poging om AC af te schilderen als een openbare bedreiging en de “beulenstroom”.
EtymologieEdit
In mei 1889 veroordeelde de staat New York zijn eerste crimineel, een straathandelaar genaamd William Kemmler, om te worden geëxecuteerd in hun nieuwe vorm van doodstraf. Tabloid kranten, in een poging om deze nieuwe vorm van elektrische executie te beschrijven, begonnen zich te vestigen op “elektrocutie,” een portmanteau woord afgeleid van “electro” en “executie”. Het was niet de enige woordkeuze die men overwoog. De redactionele kolom van de New York Times noteerde woorden als “Westinghoused” (naar de wisselstroomapparatuur van Westinghouse Electric die gebruikt zou worden), “Gerrycide” (naar Elbridge Thomas Gerry, die aan het hoofd stond van de New Yorkse doodstrafcommissie die voorstelde de elektrische stoel in te voeren), en “Browned” (naar de anti-AC activist Harold P. Brown). Thomas Edison gaf de voorkeur aan de woorden dynamort, ampermort en electromort. De New York Times haatte het woord elektrocutie en beschreef het als een uitvinding van “pretentieuze ignoramuses”.
