Vind bronnen: “Decriminalisering” – nieuws – kranten – boeken – scholar – JSTOR (oktober 2011)
Decriminalisering of decriminalisering is het verminderen of beëindigen van strafrechtelijke sancties met betrekking tot bepaalde handelingen, wellicht met terugwerkende kracht, hoewel er wellicht nog gereguleerde vergunningen of boetes van toepassing kunnen zijn (zie voor contrast: legalisering). De term werd bedacht door antropologe Jennifer James om uitdrukking te geven aan de “doelstellingen van sekswerkersbewegingen om wetten die gericht waren tegen prostituees af te schaffen”, hoewel hij nu algemeen wordt toegepast op het drugsbeleid. Het omgekeerde proces is criminalisering.
Decriminalisering weerspiegelt veranderende sociale en morele opvattingen. Een samenleving kan tot het standpunt komen dat een handeling niet schadelijk is, niet langer gecriminaliseerd moet worden, of anderszins geen zaak is die door het strafrechtsysteem moet worden aangepakt. Voorbeelden van onderwerpen waarover de opvattingen over criminaliteit in de loop der tijd in verschillende samenlevingen en landen zijn veranderd, zijn onder meer:
- abortus
- borstvoeding in het openbaar
- drugsbezit, en recreatief drugsgebruik
- euthanasie
- gokken
- homoseksualiteit
- polygamie
- prostitutie
- openbare naaktheid
- steroïdengebruik bij sport
In een federaal land, kunnen handelingen door één bestuurslaag worden gedecriminaliseerd, maar door een andere bestuurslaag nog steeds worden bestraft; Bijvoorbeeld, het bezit van een gedecriminaliseerde drug kan nog steeds strafrechtelijk worden vervolgd door het ene regeringsniveau, maar een ander kan nog steeds een geldboete opleggen. Dit moet worden afgezet tegen legalisatie, waarbij alle of de meeste juridische nadelen van een voorheen illegale handeling worden weggenomen. Ook is opgemerkt dat, terwijl sommige handelingen zijn gedecriminaliseerd, zoals homoseksualiteit en overspel, andere juist in sterkere mate strafbaar zijn gesteld, zoals incest.
